Cykl życia projektu

Każdy projekt trwa od przez ściśle określony czas. Przechodzi przez różne fazy, które można zidentyfikować – niezależnie od używanej metodologii pracy. Z jakich zatem faz składa się cykl życia projektu?

Cykl życia projektu – spis treści:

1. Wstęp
2. Czym jest cykl życia projektu?
3. Fazy cyklu życia projektu
4. Przebieg cyklu
5. Podsumowanie

Wstęp

Niełatwo mówić o czasowym wymiarze projektów. Nie tylko ze względu na to, że według raportu PMI z 2021 roku aż 45% z nich wymaga wydłużenia czasu realizacji, by osiągnąć zamierzone cele. Lecz również dlatego, że nie istnieje uniwersalny schemat następujących po sobie faz czy etapów, za pomocą których można opisać każdy projekt.

Dziś zastanowimy się zatem nad tym, jak taki projekt rozwija się w czasie. Odpowiemy na pytanie, czym jest cykl życia projektu. Przyjrzymy się również, jak do cyklu życia projektu mają się rytm dostarczania rezultatów, oraz się wybrana metodologia – zwinna czy kaskadowa nazywana także predykcyjną.

Czym jest cykl życia projektu?

Cykl życia trwa od początku do zakończenia projektu i składa się z etapów prowadzących finalnie do dostarczenia biznesowej wartości interesariuszom. W PMBOK definiowany jest jako:

“Seria faz, przez które przechodzi projekt od swojego rozpoczęcia do zakończenia”.

Projekty wykorzystujące metodyki zwinne i lean zwykle nie posługują się pojęciami cyklu życia projektu i jego faz czy etapów. Praktycy agile uważają je za trudne do zdefiniowania i po prostu nieporęczne. Nie oznacza to jednak, że takich etapów nie ma w projektach wykorzystujących zwinne metody. Można z łatwością je dostrzec. Na przykład przeglądając dokumentację zakończonego projektu lub analityki dostępne dzięki oprogramowaniu do zarządzania projektami można sprawdzić, kiedy w projekcie zaczęły dominować zadania otagowane jako “realizacja”, a kiedy “testowanie”. Na podstawie czasu trwania czy kosztu tych faz można wyciągnąć ciekawe wnioski na przyszłość.

Jednak znacznie większą rolę odgrywa cykl życia w przypadku projektów prowadzonych metodą kaskadową. Wtedy przydaje się on w bieżącej pracy. Umożliwia bowiem bardziej dokładne długofalowe planowanie. Wyróżnienie faz cyklu życia projektu może też znacząco ułatwić stworzenie harmonogramu, a co za tym idzie, skuteczną i terminową realizację projektu.

Fazy cyklu życia projektu

Etapy cyklu życia projektu mogą następować po sobie w różnych sekwencjach. Według PMBOKu najważniejsze z nich to:

• Faza inicjacji – w której najważniejsze jest sprawdzenie wykonalności projektu i jego zatwierdzenie przez kluczowych interesariuszy
• Faza planowania – w której chodzi przede wszystkim o zebranie danych, narzędzi i zespołu projektowego
• Faza realizacji – podczas której powstaje produkt lub usługa będąca celem projektu
• Faza testowania – w której rezultat projektu jest analizowany pod kątem jakości wykonania i poddawany finalnemu sprawdzaniu przez zespół i klienta
• Faza wdrożenia – w której produkt lub usługa jest testowana w docelowym środowisku, a także, w zależności od rodzaju projektu, wprowadzana na rynek lub ostatecznie instalowana u klienta
• Zamknięcie projektu – podczas którego wyciągane są finalne wnioski dotyczące realizacji projektu i przyszłych zastosowań zdobytej wiedzy, a dokumentacja projektowa jest archiwizowana.

Każda z faz może mieć określone kryteria wyjścia. Są to warunki, jakie muszą być spełnione by projekt przeszedł do kolejnej fazy. W cyklu życia projektu nie zawsze jednak fazy następują po sobie tylko jeden raz.

Przebieg cyklu

Przebieg cyklu może mieć charakter linearny. Wtedy kolejne fazy następują po sobie jednokrotnie. Jednak w wielu przypadkach po fazie inicjacji wielokrotnie następują po sobie planowanie, realizacja i testowanie, a nawet wstępne wdrożenie. Cykliczność etapów życia projektu zależy bowiem od:

• charakteru rezultatów projektu – w zależności od standardów obowiązujących w danej branży, na przykład od tego ile razy i przez kogo testowany jest produkt przed ostatecznym wdrożeniem, co łatwo wyobrazić sobie na przykładzie wprowadzania na rynek kosmetyków, leków bądź oprogramowania,
• zastosowanej metodyki – kaskadowej bądź zwinnej, gdzie czynnikiem wpływającym na powtarzalność etapów będzie to, jak bardzo innowacyjny jest rezultat i jak przebiega współpraca z interesariuszami,
• rytmu dostarczania rezultatów

Rytm dostarczania rezultatów może ograniczać się do jednorazowej dostawy, gdy celem projektu jest stworzenie konkretnego produktu lub wykonanie unikalnej usługi. Może mieć również charakter cykliczny, tak jak w przypadku doskonalonego i aktualizowanego oprogramowania bądź usługi wykonywanej w regularnych odstępach czasu. Dostarczanie może także składać się z wielu niezbyt ściśle związanych ze sobą składowych. Na przykład, gdy celem projektu jest rewitalizacja parku, która składać się może z zadań tak różnych jak:

• analiza zastanej roślinności
• rozpoznanie potrzeb lokalnej społeczności
• nasadzenia drzew
• wytyczenie ścieżek
• montaż oświetlenia

W tym przypadku dla każdej z tych faz konieczne będzie przejście niemal całego cyklu – od planowania po wdrożenie.

Podsumowanie

Cykl życia projektu to seria następujących po sobie etapów, które mogą odbywać się raz, lub tworzyć powtarzające się kilkukrotnie pętle. Finalnie prowadzą one do dostarczenia wartości biznesowej, czyli realizacji celu projektu, a zaczynają się zawsze od inicjacji projektu.

Jeśli podobają Ci się treści, które tworzymy, sprawdź również: Facebook, Twitter, LinkedIn, Instagram, YouTube, Pinterest,TikTok.