Jak założyć startup | 33. Biznesplan: Rynek i konkurencja

Przygotowując biznesplan, nie można zapomnieć o tak ważnych elementach, jak analiza rynku i weryfikacja tego jak działa konkurencja. Rozpoznanie otoczenia biznesowego jest bowiem kluczowe dla zidentyfikowania potencjału całego przedsięwzięcia i koniecznych działań, które pozwolą zdobyć rynek. Właśnie w tym celu konieczna jest analiza konkurencji i rynku.

Z czego składa się biznesplan? – omówione zagadnienia:

1. Analiza rynku – dlaczego jest konieczna?
2. Wielkość rynku
3. Matryca konkurencji
4. Analiza SWOT
5. Analiza konkurencji – najważniejsze czynniki
6. Mapa pozycjonowania konkurencyjnego – czym jest?

Analiza rynku – dlaczego jest konieczna?

Startup musi zmagać się czasami nie tylko z ogromną konkurencją, ale także ze znalezieniem odpowiedniej niszy na rynku. Aby to jednak było możliwe, konieczna jest analiza tego rynku. Należy znaleźć odpowiedni rynek dla naszego produktu. Błędy popełnione w tym obszarze często szybko się mszczą, a startup kończy po prostu działalność.

Badanie i analiza rynku jest kluczowa w biznesplanie i musi zostać zrealizowana rzetelnie oraz dokładnie. Tylko wtedy biznesplan zostanie potraktowany poważnie. Konieczne jest zatem oszacowanie wielkości rynku dla naszego produktu. To jednak nie wszystko. Konieczna jest również analiza pozycji naszej firmy na zidentyfikowanym rynku, a także analiza otoczenia konkurencyjnego. To wszystko ułatwi przekonanie inwestorów do wsparcia naszego biznesu. Zacznijmy jednak od rozpoznania wielkości rynku.

Wielkość rynku

Analizę w tej części biznesplanu najlepiej rozpocząć od określenia wielkości rynku, czyli po prostu od oszacowania, ilu klientów może potrzebować naszego produktu. Nie wystarczy założenie, że wszyscy się będą bić o to, co oferujemy. Analiza musi być rzetelna i realistyczna. Należy do tego wykorzystać jak najwięcej danych.

Na początek należy oczywiście poznać profil naszego idealnego klienta, co będzie wymagało dokładnej analizy wybranej grupy konsumentów. W kolejnym kroku konieczne jest zbadanie trendów w wybranej branży. Wszystko zależy oczywiście od oferowanego produktu. Trzeba dokładnie sprawdzić, czy dany rynek będzie miał w najbliższych latach trend wzrostowy, czy raczej spadkowy (np. kurczenie się grupy docelowej). Oczywiście wszystkie te analizy to szacunki, ale powinny się opierać na zweryfikowanych, rzetelnych danych.

Matryca konkurencji

Ważnym elementem biznesplanu jest rzetelna analiza konkurencji. Najlepsze rozwiązanie to stworzenie matrycy konkurencji. Dzięki temu łatwo zidentyfikujemy konkurentów, przeanalizujemy ich produkty, strategie sprzedażowe i marketingowe. Takie podejście pozwala ocenić, gdzie znajdujemy się na rynku i jak się odróżnić od konkurencji, a do tego, jak ją pokonać.

Matryca konkurencji to wizualizacja analizy konkurencji. Tak naprawdę istnieją różne rodzaje matrycy konkurencji. Może to być:

• analiza SWOT;
• matryca przewagi konkurencyjnej;
• matryca profili konkurencji;
• macierz cen;
• matryca sprzedaży;
• matryca korzyści.

Analiza SWOT

Jedną z najpopularniejszych technik oceny porównania firmy z tym co robi konkurencja jest analiza SWOT, czyli mocnych i słabych stron przedsięwzięcia biznesowego oraz analiza szans i zagrożeń. Trzeba zidentyfikować zalety naszej firmy i to, w czym jesteśmy silni. To czynniki, które możemy wykorzystać i zamienić w potencjalne szanse biznesowe.

Z drugiej strony trzeba także zadać rzetelne pytania o słabości naszego przedsięwzięcia biznesowego. Zidentyfikowane błędy można bowiem naprawić i przekuć w atuty. Wcześniej trzeba jednak sprawdzić, w jakich obszarach konkurencja ma przewagę, jakich zasobów nam brakuje, czy mamy odpowiednich pracowników i co jest denerwujące w naszym produkcie dla klientów. Trzeba zidentyfikować wszystkie zagrożenia, ale i określić nasze możliwości na rynku. Wtedy dopiero analiza SWOT stanie się kompleksowa.

Analiza konkurencji – najważniejsze czynniki

Istotne są trzy czynniki, które mogą pomóc odróżnić się od działań wykonywanych przez konkurencja i ułatwić umocnienie na rynku. Warto sprawdzić, czy te czynniki działają na naszą korzyść. Najpierw należy zidentyfikować, czy mamy szansę na przywództwo kosztowe. Chodzi o sprawdzenie, czy jest potencjał do maksymalizacji zysków przy oferowaniu niższych cen niż konkurencja.

Druga kwestia to coś, co moglibyśmy nazwać zróżnicowaniem. Tym razem chodzi o przeanalizowanie, czy nasz produkt lub usługa różnią się od najlepszych produktów już obecnych na rynku i jakimi czynnikami albo cechami możemy skutecznie walczyć z rozwiązaniami konkurencyjnymi.

W końcu ważne jest także dokonanie segmentacji rynku i znalezienie niszy, która pozwoli zyskać mocną pozycję na rynku i przejść w przyszłości do innych grup odbiorców.

Mapa pozycjonowania konkurencyjnego – czym jest?

Poszukiwanie przewagi konkurencyjnej znacznie ułatwia tzw. mapa pozycjonowania konkurencyjnego. Aby skutecznie przeciwdziałać konkurencji, trzeba mieć bowiem dobrą, skuteczną strategię. Jak narysować mapę pozycjonowania konkurencyjnego? Należy podzielić kartkę na cztery ćwiartki. Każda z przecinających się osi może reprezentować różne czynniki (np. cena-funkcjonalność, cena-korzyść, użyteczność-efektywność). To zależy od konkretnego produktu i jego najważniejszych cech. Następnie za pomocą kółek umieszcza się na takim wykresie konkurentów w odpowiednim miejscu. Im większy udział ma dana konkurencja w rynku, tym większe kółko. Na koniec trzeba umieścić własny produkt na wykresie. Taka technika pozwala łatwo i szybko zobrazować naszą pozycję na rynku.

Analiza rynku i konkurencji ma kluczowe znaczenie dla inwestorów, ale i dla nas samych. To oznacza, że takie elementy będą wnikliwie czytane przez odbiorcę biznesplanu i niejednokrotnie mogą zaważyć na pozyskaniu finansowaniu. Warto zatem wyjątkowo rzetelnie przyłożyć się do takiej analizy. Zapoznaj się również z instrukcją tworzenia biznesplanu w zakresie strategii marketingowej.

Jeśli podobają Ci się treści, które tworzymy, sprawdź również: Facebook, Twitter, LinkedIn, Instagram, YouTube, Pinterest.