Jak założyć startup | 6. Jakie są fazy rozwoju startupu?

Mówiąc lub pisząc o startupach, zwykle mamy w głowie obraz pewnego rodzaju przedsięwzięcia biznesowego nastawionego na innowację i rozwój. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że startupy mogą być na różnych etapach działalności. Poznaj fazy rozwoju startupu wraz z charakteryzującymi je cechami.

Fazy rozwoju startupu – omówione zagadnienia:

1. Wprowadzenie
2. Pre-seed stage
3. Seed stage
4. Early stage
5. Growth stage
6. Expansion phase
7. Exit phase
8. Podsumowanie

Wprowadzenie

Istotą startupu jest rozwój i dotarcie do etapu, w którym będzie można przekształcić projekt w spółkę giełdową lub firmę gotową do światowej ekspansji. Niestety, 90% startupów nie dociera do ostatniego etapu rozwoju, a 10% nie wychodzi nawet poza pierwszą lub drugą fazę. Najczęstszą przyczyną porażki startupów jest błędne odczytanie popytu na rynku (42%), a na drugim miejscu jest brak finansowania (29%). Te projekty, którym się udaje przetrwać, przechodzą przez sześć faz rozwoju. Przykładami takich firm, którym się powiodło i pokonały wszystkie fazy startupowe, są Facebook, Airbnb, Twitter, LinkedIn czy Uber. Jakie są fazy rozwoju startupu? Omawiamy je poniżej.

Pre-seed stage

Fazy rozwoju startupu zaczynają się od etapu, który można nazwać przedzalążkowym, a inaczej fazą pomysłu. Na tym etapie jest tylko pomysłodawca/założyciel lub kilku założycieli. To absolutny początek. Próbuje się nadać pomysłowi konkretny kształt, dokonuje się analizy rynku, wyszukuje niszę. Ten etap musi zostać solidnie przepracowany, jeśli chce się zwiększyć szansę startupu na odniesienie sukcesu.

W tej fazie trzeba być naprawdę ze sobą szczerym. Należy odpowiedzieć sobie na pytanie, czy proponowany pomysł to rzeczywiste rozwiązanie danego problemu. Jak proponowane rozwiązanie może wpłynąć na rynek? Czy proponowane rozwiązanie jest podobne do innych, które są obecne na rynku? Jeśli tak, w jakim stopniu produkt jest podobny? Oczywiście przez cały czas mowa tu raczej o idei produktu, bo ten jeszcze nie został zrealizowany. Jesteśmy przecież dopiero w fazie wstępnej, gdy jeszcze nie są zorganizowane nawet struktury samego startupu.

Seed stage

To faza zalążkowa, faza zasiewu, walidacji pomysłu. Tutaj tak naprawdę startup zaczyna się organizować, dokonuje się jego materializacja. Często już tutaj opracowuje się prototyp produktu. Na tym etapie nie musi on być funkcjonalny, ale to jeszcze nie MVP. Zadaniem takiego prototypu nie jest jednak zarabianie, ale zbadanie zainteresowania potencjalnych użytkowników, a przede wszystkim przedstawienie zalążka produktu potencjalnemu inwestorowi.

W tej fazie realizowana jest walidacja pomysłu – gromadzenie dowodów na drodze eksperymentów. Dzięki tym dowodom można podejmować świadome decyzje biznesowe. Tutaj właśnie dochodzi do bootstrappowania startupu, czyli do jego samofinansowania (głównie ze środków założycieli). Czasem pojawia się też zewnętrzne wsparcie finansowe (np. Aniołowie Biznesu, agencje wsparcia).

Early stage

Na tym etapie można mówić o wczesnej fazie wzrostu, o product-market fit. Tutaj pomysł musi ewoluować w konkretny produkt lub usługę. Oczywiście nie chodzi o wersję ostateczną, ale o MVP, czyli produkt o minimalnej opłacalności. Nie ma oczywiście pełnych funkcji, ale z drugiej strony to pozwala łatwiej go testować. Pojawia się pierwsza wersja produktu, a wraz z nią pierwsze wyniki oraz informacje. Teraz konieczna jest analiza i ocena, czy rzeczywiście produkt spełnia oczekiwania użytkowników. Najczęściej konieczne jest wprowadzenie ulepszeń w kolejnych wersjach.

Warto podkreślić, że w tej fazie startup ma już własny zespół, a do tego definiowany jest model biznesowy. Early stage to niezwykle ważna faza. Założyciele startupu pozostają w bliskim kontakcie z potencjalnymi klientami, poznają słabe strony swojego pomysłu. To faza, w czasie której rozpoczyna się już aktywne poszukiwanie finansowania dla startupu.

Growth stage

Faza wzrostu, skalowania jest uważana za jedną z najtrudniejszych, jeśli chodzi o fazy rozwoju startupu. Większość startupów nigdy nie dociera do tego etapu. Tutaj ważny jest jak największy wzrost klientów oraz przychodu i to nierzadko bez względu na wysokość marży czy koszty.

W tej fazie zwykle założyciel/założyciele tracą bezpośrednią kontrolę nad całym przedsięwzięciem, ponieważ są zmuszeni zatrudnić odpowiednich specjalistów od zarządzania (menedżerów). Bardzo istotne jest tutaj finansowanie zewnętrzne, bez którego trudno mówić o dynamicznym wzroście i rozwoju. Pieniądze są zdobywane podczas poszczególnych rund finansowania. Środki pojawiają się z takich źródeł jak Venture Capitals, Private Equity itd. Zwiększa się wycena startupu oraz liczba pracowników.

Expansion phase

Ta faza to dalsze rundy finansowania z coraz większymi kwotami, ale przede wszystkim to wzrost i ekspansja. Startup zaczyna szukać nowych rynków, nierzadko pojawia się ekspansja międzynarodowa. Dokonywane jest przejmowanie innych spółek, a nawet innych produktów i technologii. Wszystko po to, żeby urosnąć jeszcze bardziej, skonsolidować rynek. Nierzadko w zarządzie pojawiają się znane osoby, a wraz z nimi pojawia się nowy know-how. To przygotowanie startupu do przekształcenia w dojrzałą spółkę.

Exit phase

Ostatnia jest faza wyjścia lub dojrzałości. Można napisać, że to zwieńczenie ciężkiej pracy założyciela/założycieli startupu. Inwestorzy w końcu mogą zrealizować swoje zyski. Ten etap może zakończyć się albo sprzedażą startupu, albo jego wejściem na giełdę. To etap, w którym firma staje się znana na wielu rynkach, często zyskuje zasięg globalny i bliżej jej do korporacji. Niestety, niewiele przedsięwzięć dociera do tej fazy rozwoju startupu.

Podsumowanie

Uruchomienie startupu nie gwarantuje wcale sukcesu. Wiele projektów nie wychodzi poza początkowe fazy rozwoju startupu, a nawet poza etap pomysłu. Te startupy, które docierają do fazy ekspansji lub wyjścia, stają się najczęściej bardzo wartościowymi markami, na zakup których nie brakuje chętnych. Trzeba pamiętać, że budowanie startupu to proces złożony z wielu kroków, najczęściej bardzo trudnych i żmudnych.

Znając fazy rozwoju startupu, sprawdź: Jak znaleźć pomysł na biznes?

Jeśli podobają Ci się treści, które tworzymy, sprawdź również: Facebook, Twitter, LinkedIn, Instagram, YouTube, Pinterest.