Chociaż „zarządzanie zasobami ludzkimi” to pojęcie stosunkowo młode (narodziło się dopiero w latach 80. XX wieku), niewątpliwie odgrywa obecnie bardzo istotną rolę w każdym miejscu pracy – bez względu na branżę, staż funkcjonowania czy wielkość i wiekowość zespołu. Członkowie społeczeństwa dobrze bowiem rozumieją potrzebę zapewnienia odpowiednich warunków pracy, by obie strony (pracownik oraz pracodawca) osiągnęli oczekiwane korzyści. W jaki sposób pomaga w tym zarządzanie zasobami ludzkimi?
Zarządzanie zasobami ludzkimi (ZZL, ang. Human Resources Management, HRM) obejmuje wszystkie procesy dotyczące osób zatrudnionych w konkretnej organizacji: od prowadzenia polityki kadrowej (zatrudnianie i zwalnianie osób), przez motywowanie i dbanie o rozwój pracowników, aż po realizowanie kwestii formalnych zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi (przyznawanie urlopów, wystawianie zaświadczeń itd.). Sposobem ich organizacji kieruje kadra zarządzająca, najwyższy element w strukturze firmy. Z kolei u jego podstaw leży przekonanie, że pracownicy firmy i ich zasoby – wiedza, doświadczenie, umiejętności miękkie – stanowią źródło przewagi konkurencyjnej, który należy wspierać poprzez inwestycje w rozwój.
Bardzo często zdarza się, że HRM mylone jest z HR (lub uznawane za określenie na to samo zjawisko), chociaż różnica między nimi jest istotna. Za HR uznajemy bowiem wszystkich pracowników organizacji (zasoby ludzkie firmy), którzy poddawani są określonym procesom (rekrutacyjnym, motywacyjnym, oceniającym itd.). Zwykle tym skrótem określamy również dział odpowiedzialny za zarządzanie pracownikami na wszelkich szczeblach. Z kolei HRM powinniśmy odnosić do sposobu organizacji procesów związanych z ludźmi w firmie i dążeniu do tego, by zachodzące działania prowadziły do osiągania przez firmę założonych celów.
Odpowiednio zorganizowane procesy zarządzania zasobami ludzkimi służą optymalnemu wykorzystaniu posiadanych przez organizację zasobów, za które należy uznać wymienione już wiedzę, kompetencje, umiejętności miękkie i doświadczenie pracowników. Tym samym HRM odgrywa bardzo ważną rolę w rozwoju całej firmy, zapewniając do tego przestrzeń i dbając o zachęcanie konkretnej osoby do pracy na sukces przedsiębiorstwa. To jego obowiązkiem jest dbanie o to, by polityka kadrowa i realizowane przez pracowników zadania szły w parze z celami wyznaczonymi przez organizację.
By osiągnąć oczekiwane cele, niezbędne jest z kolei wykorzystanie dostosowanych do kultury organizacyjnej oraz sytuacji firmy metod czy narzędzi zarządzania zasobami ludzkimi (takich jak np. polityka benefitowa, proces mapowania kompetencji, procesy zarządzania talentami).
Wśród celów zarządzania zasobami ludzkimi wymienimy przede wszystkim maksymalne wykorzystanie (wyzwalanie) potencjału każdej osoby zatrudnionej w firmie w zgodności z założonymi celami operacyjnymi czy strategicznymi. Znaczenie ma również zaspokajanie potrzeb pracowników (od rozwojowych aż po odpowiedniego samopoczucia psychicznego). Dodatkowo trzeba zwrócić uwagę na:
Duża konkurencja na rynku pracy, zmieniające się oczekiwania pracowników, tworzenie się zespołów wielopokoleniowych, konieczność wdrażania do codziennej pracy nowoczesnych technologii usprawniających działania to tylko niektóre wyzwania, które stoją obecnie przed działami realizującymi politykę z zakresu zarządzania zasobami ludzkimi. Co więcej, pandemia spowodowała konieczność skupienia się w większym stopniu na dobrostanie pracownika (zadbania o jego stan psychiczny i zapewnienia osiągnięcia work-life balance). Wprowadziła również na stałe tryb pracy zdalnej, wymuszając na dziale HR poszukiwanie sposobów na to, zadbać o pracowników realizujących swoje obowiązki z dala od siedziby firmy.
W kontekście ZZL należy również wspomnieć o tym, że na zasoby ludzkie w firmie wpływają liczne czynniki zarówno wewnętrzne (misja, wizja, cele, strategia, wyniki pracy organizacji, oczekiwania pracowników), jak i zewnętrzne (globalizacja, konkurencja, dynamika rozwoju technologii, zmiany prawne i podatkowe). Wyzwaniem w tym zakresie jest skuteczne balansowanie między tymi wszystkimi elementami i osiąganie oczekiwanych rezultatów działań przy wykorzystaniu dostępnych zasobów.
Zarządzanie zasobami ludzkimi to proces, który nieustannie musi ewoluować – zgodnie ze zmieniającymi się sylwetkami pracowników obecnie wchodzących, będących czy odchodzących z rynku pracy (zgodnie z koncepcją pokoleń X, Y, Z oraz Alfa). Chociaż główne zadania wykonywane w ramach ZZL się nie zmienią, to bez wątpienia oczekiwana jest zmiana podejścia do ich realizacji, a przez to także do pracownika. Bez odpowiedniego zrozumienia nowych potrzeb i dostosowywania się do nich w ramach procesów realizowanych przez dział HR organizacja nie będzie konkurencyjna w oczach potencjalnych kandydatów – w rezultacie straci dużo więcej, niż mogłoby się wydawać.
Przeczytaj także: Czas pracy a efektywność pracowników
Jeśli podobają Ci się treści, które tworzymy, sprawdź również: Facebook, Twitter, LinkedIn, Instagram, YouTube, Pinterest,TikTok.
Autor: Nikola Maniecka
HR menadżerka, którą cechuje umiejętność budowania pozytywnej atmosfery i tworzenia wartościowego środowiska dla pracowników. Sprawia jej ogromną radość dostrzeganie potencjału utalentowanych osób i mobilizowanie ich do dalszego rozwoju.
Produktywność jest w ostatnim czasie szczególnie często poruszanym zagadnieniem. Powodem takiego stanu rzeczy jest fakt,…
Specjaliści od zarządzania zasobami ludzkimi są odpowiedzialni za szereg ważnych decyzji. Wybór odpowiedniego kandydata przyczyni…
Wraz z ukształtowaniem się nowych pokoleń, zmianom ulega również środowisko i kultura pracy. Generacja Y,…
Badania przeprowadzone przez firmę Owl Labs wskazują, że już 16% organizacji pracuje w trybie zdalnym,…
Wykorzystanie sztucznej inteligencji sprawia, że możemy komunikować się z naszymi urządzeniami używając języka naturalnego –…
“Zamknij okno!” wypowiedziane do asystenta AI będzie oznaczać co innego, gdy pracujemy w edytorze tekstu,…