Jak założyć startup | 37. Co muszę wiedzieć o patentach, znakach towarowych i wzorach przemysłowych?

Patenty, znaki towarowe i wzory przemysłowe to kwestie, z którymi możemy mieć często do czynienia, uruchamiając startup. To właśnie dzięki takim rozwiązaniom Google, Facebook, Amazon i inne firmy chronią swoje pomysły oraz produkty. Nawet mały startup powinien korzystać również z takiego zabezpieczenia. Co powinniśmy wiedzieć o patentach, znakach towarowych i wzorach przemysłowych i jak je odróżnić?

Co muszę wiedzieć o patentach, znakach towarowych i wzorach przemysłowych? – omówione zagadnienia:

1. Patenty i ich rodzaje
2. Jak złożyć wniosek o patent?
3. Znak towarowy – czym jest?
4. Czy trzeba rejestrować znak towarowy?
5. Symbole znaków towarowych
6. Wzór przemysłowy – czym jest?
7. Wzór przemysłowy a startup
8. Jak ubiegać się o ochronę wzoru przemysłowego?

Patenty i ich rodzaje

Patenty to skuteczny sposób, żeby chronić wynalazki, przynajmniej przez ograniczony czas. Na przykład IBM ma bardzo wiele patentów dotyczących uczenia maszynowego i komputerów kwantowych, koncern Ford opatentował liczne rozwiązania dotyczące nawigacji pojazdów oraz systemów kontroli. W podobny sposób inne firmy chronią swoje pomysły, a startupy często opierają się na nowatorskich rozwiązaniach, zatem ochrona patentowa jest często w ich przypadku konieczna.

Rozróżnia się różne rodzaje patentów. W Stanach Zjednoczonych to cztery kategorie:

• użytkowy – często właśnie taki mamy na myśli, dotyczy nowych maszyn, systemów, procesów, algorytmów itp.;
• na projekt – ochrona ozdobnego wzoru (np. wzór buta, elementów interfejsu użytkownika, kształt butelki);
• roślinny – ochrona praw do nowych rodzajów roślin, nie obejmuje organizmów modyfikowanych genetycznie;
• tymczasowy – chroni pomysł wynalazcy przez rok. Przez ten czas można sprawdzić, czy to pomysł trafiony i warto ponieść koszt jego pełnego opatentowania.

Jak złożyć wniosek o patent?

W przypadku Stanów Zjednoczonych wniosek należy złożyć bezpośrednio w Urzędzie Patentów i Znaków Towarowych, ale najlepiej wcześniej skonsultować się z zarejestrowanym rzecznikiem patentowym lub pełnomocnikiem. Do wniosku trzeba dołączyć szczegółowy opis i rysunki wynalazku, a także określić, jakiej żąda się ochrony. W Wielkiej Brytanii można również złożyć wniosek samodzielnie lub z pomocą ekspertów ds. własności intelektualnej w Urzędzie Własności Intelektualnej Wielkiej Brytanii, a na terenie Unii Europejskiej – w Europejskim Urzędzie Patentowym. Jeśli chcemy mieć ochronę na całym świecie, trzeba złożyć wnioski patentowe w różnych krajach.

Znak towarowy – czym jest?

Druga kwestia, z którą możemy się spotkać w przypadku startupu, to znak towarowy. Tym razem chodzi o symbol, wzór, frazę, słowo albo kombinację tych elementów. Istotne jest jednak, aby te elementy identyfikowały nasz produkt lub usługi. Na przykład znak towarowy Adidas identyfikuje się z butami i ubraniem sportowym, Philips – z elektroniką i drobnym AGD, VOLVO – z samochodami itd. Rozróżnia się znaki towarowe (dla towarów) oraz znaki usługowe (dla usług).

Czy trzeba rejestrować znak towarowy?

Startup może stać się właścicielem znaku towarowego, gdy tylko zacznie go używać w kontekście swojego produktu lub usługi. W ten sposób ustanawia się do niego prawa, ale są one ograniczone do obszaru geograficznego, na którym dostarcza się dany produkt albo usługę. Jeśli jednak zarejestruje się znak towarowy, otrzymamy szersze prawa i lepszą ochronę, również tam, gdzie jeszcze nie dotarliśmy z ofertą.

Symbole znaków towarowych

Znaki towarowe mogą być używane ze specjalnymi symbolami: TM, SM i ®. To informacja zarówno dla konkurencji, jak i konsumentów, że startup zastrzega sobie prawo do danego znaku towarowego i nikt nie może go bez pozwolenia używać. Czym różnią się te symbole? TM dotyczy znaku towarów, które niekoniecznie muszą być zarejestrowane (np. YouTube™), natomiast SM dotyczy usług (np. WesterUnion℠). Za to najbardziej znany symbol ® używa się ze znakami towarowymi, które zostały zarejestrowane (np. Coca-Cola®).

Wzór przemysłowy – czym jest?

Prowadząc startup, możemy jeszcze spotkać się z takim pojęciem jak wzór przemysłowy. Nie należy go mylić ze znakiem towarowym. Wzór przemysłowy może być ozdobnym lub estetycznym aspektem produktu. Czasem miewa cechy trójwymiarowe nawiązujące do kształtu produktu, a czasem jest wzorem dwuwymiarowym (np. linia, kolor). Wzory przemysłowe stosuje się do bardzo różnych produktów i widzimy je na co dzień (np. konturowa butelka Coca-Coli). Do tego mogą być one stosowane do symboli graficznych, logo, graficznych interfejsów użytkowników itp.

Wzór przemysłowy a startup

Dlaczego wzór przemysłowy może być ważny dla startupu? Popularne jest powiedzenie, że ludzie kupują oczyma. Właśnie wzory przemysłowe sprawiają, że produkty są atrakcyjne wizualnie i przyciągają uwagę klientów. Również startup powinien z tego korzystać, proponując nowy produkt. Jego sukces może po części zależeć właśnie od profesjonalnego, niebanalnego wzoru przemysłowego.

Jak ubiegać się o ochronę wzoru przemysłowego?

Ochrona wzoru przemysłowego może odbywać się na różnych zasadach w zależności od kraju. W niektórych państwach należy zarejestrować wzór przemysłowy, w innych obejmowany jest prawem patentowym (na wzór), a w jeszcze innych bywają chronione jak dzieła sztuki na podstawie prawa autorskiego. Trzeba zatem sprawdzić lokalne przepisy w tym zakresie.

Patenty, znaki towarowe i wzory przemysłowe stanowią ważną część majątku startupów. Pozwalają chronić innowacyjne wynalazki, marki oraz same produkty od strony wizualnej. Warto zatem już na samym początku funkcjonowania startupu zadbać o zabezpieczenie interesów firmy w zakresie praw autorskich i praw do wynalazków.

Sprawdź również: Co to jest Lean Startup plan?

Jeśli podobają Ci się treści, które tworzymy, sprawdź również: Facebook, Twitter, LinkedIn, Instagram, YouTube, Pinterest.