Czym jest metoda ścieżki krytycznej?

W środowisku biznesowym często mówi się, że „deadline jest rzeczą świętą”. I chociaż praktyka nieraz uświadamia, że rzadko mamy pełną kontrolę nad wszystkimi realizowanymi działaniami, a kłody pod nogami pojawiają się w najmniej spodziewanych momentach, to można sięgnąć po narzędzia pomagające w dostarczaniu projektów w ustalonym terminie. Jednym z nich jest tzw. metoda ścieżki krytycznej, niekiedy nazywana również PERT (ang. Program Evaluation and Review Technique) lub CPM (ang. Critical Path Method). Poniżej wyjaśniamy, na czym dokładnie polega ta znana wśród project managerów taktyka, jakie korzyści przynosi dla organizacji, a także w jaki sposób należy ją wdrożyć w życie, by zapewnić sobie oczekiwane efekty.

Co to jest metoda ścieżki krytycznej?

Metoda ścieżki krytycznej to technika zarządzania projektami służąca do planowania zadań i ustalania harmonogramu ich realizacji. Cieszy się dużą popularnością w różnych branżach – od budownictwa, przez programowanie, aż po organizację wydarzeń. Jej podstawowym zadaniem jest identyfikacja najdłuższego ciągu zadań w projekcie, co ma pozwolić określić minimalny czas potrzebny do ukończenia projektu i osiągnięcia oczekiwanego efektu. W ramach tego procesu istotne jest jednak przede wszystkim wskazanie działań, których opóźnienie spowoduje, że projekt nie zostanie oddany w terminie, a także ustalenie, jakie czynności należy podjąć, by zminimalizować skutki powstałego opóźnienia.

Dlaczego warto korzystać z metody ścieżki krytycznej?

Metoda ścieżki krytycznej jest szczególnie użyteczna zarówno w małych, jak i dużych projektach, w których istnieje szereg zadań zależnych od siebie, przez co pojawia się potrzeba skrupulatnego planowania i ciągłego monitorowania tempa ich realizacji. W takiej sytuacji omawiane rozwiązanie pomaga projektantom, inżynierom, przedsiębiorcom i menedżerom w efektywnym zarządzaniu czasem i posiadanymi zasobami – tak, aby projekt mógł być realizowany w terminie. Pozwala dokładnie zaplanować harmonogram projektu, identyfikując kluczowe zadania i zależności między nimi, a także przewidzieć, które momenty mogą stać się potencjalnie niebezpieczne i przełożyć się na opóźnienie całego projektu.

Stosowanie metody ścieżki krytycznej w praktyce

Zastosowanie w ramach realizowanego projektu metody ścieżki krytycznej wymaga starannego planowania, przemyślenia oraz monitorowania – ale przede wszystkim elastycznego podejścia, zwłaszcza w sytuacji opóźnień. Warto w tym zakresie sięgnąć po specjalne oprogramowania do zarządzania projektami (takie jak np. Firmbee), które znacząco ułatwią i usprawnią proces planowania oraz zarządzania projektami opartymi o omawiane narzędzie. Tego typu programy pomogą w realizacji koniecznych, poniżej wymienionych kroków.

1. Identyfikacja zadań – na samym początku należy spisać wszystkie zadania, które muszą zostać zrealizowane, by projekt został ukończony.
2. Stworzenie sieci zadań – w ramach drugiego kroku należy stworzyć siec powiązań między poszczególnymi zadaniami, czyli wskazać, które będą wykonywane najpierw i są niezbędne do tego, by można było wykonać kolejne zadanie.
3. Określenie czasu trwania – na podstawie danych historycznych (lub szacunków, jeśli się nie posiada danych z wcześniejszych projektów) przewiduje się, ile czasu będzie potrzebne na realizację każdego zadania. W tym obszarze można zadbać o zapewnienie sobie rezerwy czasowej, czyli przypisać dodatkowy czas realizacji do zadań „mniej istotnych”, aby zabezpieczyć harmonogram projektu przed nieprzewidzianymi opóźnieniami.
4. Obliczenie czasu rozpoczęcia i zakończenia – biorąc pod uwagę czas trwania oraz zależności między zadaniami, wskazuje się w ramach kolejnego kroku, kiedy każde działanie zostanie rozpoczęte oraz zakończone.
5. Opracowanie ścieżki krytycznej – ten krok obejmuje narysowanie ciągu zadań, które są najważniejsze dla harmonogramu projektu, czyli takie, których opóźnienie spowoduje opóźnienie całego projektu (głównie z uwagi na to, że od niego są zależne kolejne czynności).
6. Monitorowanie postępu – zachowanie czujności i sprawdzanie, czy projekt jest realizowany w terminie ma pozwolić zapobiec opóźnieniom w odpowiednim momencie (np. poprzez alokację dodatkowych zasobów takich jak ludzie, materiały czy sprzęt, w celu przyspieszenia realizacji).

Metoda ścieżki krytycznej – podsumowanie

Jeśli metoda ścieżki krytycznej zostanie w odpowiedni sposób zastosowana (czyli dobrze zostaną zidentyfikowane kluczowe zadania, a kontrola nad projektem będzie miała miejsce przez cały czas), może znacząco ułatwić zarządzanie projektem bez względu na to, w jakiej branży się na co dzień działa. Trzeba jednak mieć świadomość, że jest tylko jednym z narzędzi, które można zastosować, a przy tym nie jest pozbawiona wad. Trudności w jej wykorzystaniu mogą się pojawić np. w sytuacji, gdy realizowane zadania są nowe i problematyczne jest określenie czasu ich realizacji.

Dodatkowo, omawiana metoda zakłada, że zależności między zadaniami są sztywne, co w praktyce nie zawsze okazuje się prawdą (nie uwzględnia zmienności i ryzyka wpływającego na projekt). Należy więc pamiętać, by korzystać z niej przy zachowaniu w pełni elastycznego podejścia.

Jeśli podobają Ci się treści, które tworzymy, sprawdź również: Facebook, Twitter, LinkedIn, Instagram, YouTube, Pinterest,TikTok.