Opłacalne alternatywy dla zwolnień – 4 przykłady

Za koniecznością rozstania z pracownikiem mogą stać różne przyczyny. Jedne z nich mogą mieć wymiar indywidualny oraz negatywny – wiążą się z niewłaściwym wykonywaniem swoich obowiązków, brakiem dopasowania w zespole czy niezadowoleniem z warunków pracy.

Całkowicie inna grupa przyczyn wiąże się z sytuacją wewnętrzną firmy (np. zbyt dużym zatrudnieniem w dziale w stosunku do liczby obowiązków) lub warunkami zewnętrznymi (sytuacją gospodarczą, jak miało to miejsce np. w pandemii COVID-19). Zwykle ich efektem jest decyzja zarządu przedsiębiorstwa o redukcji zatrudnienia. Coraz częściej jednak firmy zaczynają rozważać odmienne podejścia, które pozwolą im utrzymać stabilność organizacyjną bez negatywnych skutków dla pracowników. Poniżej przedstawiamy 4 najpopularniejsze i najbardziej opłacalne alternatywy dla zwolnień.

Dlaczego firmy szukają alternatywy dla zwolnień?

Decyzja o rozstaniu z pracownikiem – zwłaszcza, jeśli współpraca układała się w odpowiedni sposób i pracodawca jest zadowolony z efektów – nigdy nie przychodzi z łatwością. Z tego powodu zwykle przełożeni szukają sposobów na to, by zatrzymać daną osobę w firmie, np. poprzez proponowanie wyższego wynagrodzenia czy nowych modeli współpracy. Sytuacja staje się dużo trudniejsza, gdy decyzja o zwolnieniu wychodzi ze strony pracodawcy z uwagi na niestabilną sytuację wewnętrzną lub gospodarczą (co nie pozostaje bez wpływu na funkcjonowanie firmy) – czyli nie jest związana z samym pracownikiem i dotyka często grup, a nie pojedynczych osób.

Pamiętając jednak, że to głównie pracownicy codziennie działają dla sukcesu organizacji, współczesne firmy powinny szukać alternatywy dla zwolnień, by zapewnić, że redukcja etatów nie będzie potrzebna.

Możliwe rozwiązania w ramach alternatywy dla zwolnień

Zwolnienie pracownika to ostateczność – od takiej decyzji zwykle nie ma odwrotu i nigdy nie wiadomo, do jakich skutków (zarówno dla danej osoby, jak i dla firmy) może doprowadzić. Jeśli więc bardzo zależy nam na zatrzymaniu pracownika w firmie pomimo problemów wewnętrznych, powinniśmy rozważyć, jakie inne opcje są dla nas dostępne. Poniżej przedstawiamy najpopularniejsze alternatywy dla zwolnień, z którymi można się spotkać w rzeczywistości gospodarczej.

1. Redeployment – zmiana stanowiska

Decyzja o tymczasowym przeniesieniu danego pracownika na inne stanowisko – zarówno w ramach działu, jak i samej firmy – to podstawowa alternatywa dla zwolnienia. Ta strategia pozwala wykorzystać obecny potencjał pracownika i zachować jego doświadczenia i umiejętności w organizacji, a jednocześnie zapewnić dostosowanie firmy do nowych warunków i wymagań rynkowych. Pracownik otrzymuje w ten sposób możliwość kontynuowania zatrudnienia w firmie, a do tego – nowe wyzwania oraz możliwości rozwoju. Korzyści z takiej sytuacji mogą więc czerpać obie strony.

2. Reorganizacja zadań i obowiązków

Ta strategia polega na ponownym rozdzieleniu obowiązków, zmianie zakresu odpowiedzialności oraz przedefiniowaniu roli pracowników w celu zwiększenia efektywności i optymalnego wykorzystania zasobów. Reorganizacja zadań i obowiązków może obejmować różne aspekty, takie jak przegląd i restrukturyzacja stanowisk pracy, dostosowanie linii hierarchicznych, redefiniowanie zakresu odpowiedzialności, a nawet zmianę struktury zespołów. Poprzez analizę i przegląd obowiązków każdego stanowiska pracy można zidentyfikować obszary, w których następuje duplikacja pracy, niewykorzystane umiejętności lub nieoptymalne rozdzielenie obowiązków. Poprawa tego procesu może prowadzić do zwiększenia wydajności i efektywności w całej firmie – i zmniejszyć koszty w innych obszarach, chroniąc przed koniecznością redukcji etatów.

3. Inwestycja w rozwój pracownika

Być może w tym momencie nie jesteś w stanie utrzymywać pracownika na dotychczasowym stanowisku, ale widzisz braki w innych obszarach? Porozmawiaj z pracownikiem na temat tego, czy nie chciałby spróbować swoich sił w nowym obszarze, zdobyć nowych umiejętności czy zetknąć się z innymi wyzwaniami. Jeśli zapewnisz inwestycję ze swojej strony w rozwój takiej osoby i dopasujesz nową rolę do widzianego u niego potencjału oraz wyrażanych chęci, możesz zakładać, że uda Ci się zatrzymać danego pracownika w firmie. Jednocześnie w ten sposób pomożesz mu przystosować się do zmieniającego się rynku pracy i zwiększyć jego wartość zarówno obecnie dla Twojej organizacji, jak i w przyszłości.

4. Tymczasowa redukcja godzin pracy

Ostatnia z wymienionych strategii jest najbardziej drastyczna spośród wszystkich wymienionych, ale również może przynieść pozytywne efekty. Zmniejszenie godzin pracy (zmiana całego etatu na 1/2 lub 3/4) pozwala Tobie bowiem zmniejszyć ponoszone koszty zatrudnienia, podczas gdy pracownikowi daje szansę na to, by poszukał dodatkowej pracy (by utrzymać obecny poziom życia) w pozyskanym wolnym czasie. W taki sposób obie strony mogą być zadowolone, a Ty nie tracisz personelu i możesz wrócić do poprzedniego modelu zatrudnienia po ustabilizowaniu się sytuacji wewnętrznej lub gospodarczej. Oczywiście, taka decyzja wymaga poważnej rozmowy z pracownikiem dot. tego, czy dla niego takie warunki będą odpowiednie.

Alternatywy dla zwolnień – podsumowanie

Przedstawione powyżej alternatywy dla zwolnień to sposób na to, by zapobiec drastycznej redukcji personelu – w dążeniu do budowania stabilnej organizacji, która jest w stanie przystosować się do zmieniających się warunków rynkowych, warto bacznie przyjrzeć się tym innowacyjnym rozwiązaniom.

Często jest bowiem tak, że redukcja etatów wydaje się być najprostszym i najszybszym sposobem na znalezienie oszczędności, ale jej skutki mogą być bardzo poważne – a oszczędności można wdrożyć również w ramach innych procesów zachodzących w firmie. Przed podjęciem decyzji o wdrożeniu którejś lub kilku z wymienionych powyżej praktyk należy jednak przeprowadzić dogłębną analizę i skonsultować się z zespołem zarządzającym, aby znaleźć najbardziej odpowiednie rozwiązanie dla danej firmy.

Przeczytaj również: Jak przeprowadzić wypowiedzenie online?

Jeśli podobają Ci się treści, które tworzymy, sprawdź również: Facebook, Twitter, LinkedIn, Instagram, YouTube, Pinterest,TikTok.