Paradoks HR: Czy firmy powinny zwiększyć automatyzację czy inwestować w ludzi?

Planując strategię biznesową na dany rok, firmy często stają przed dylematem, jak należy rozporządzić posiadanym budżetem, by zapewnić możliwie największą efektywność i osiągnięcie założonych celów biznesowych.

Wówczas w ich głowach może pojawić się pytanie, czy lepsze wyniki przyniesie zastąpienie pracowników maszynami i oprogramowaniami, czy też kluczem do sukcesu jest inwestycja w ludzi. Taki paradoks może stanowić wyzwanie zarówno dla działu HR, jak i dla kadry zarządzającej. Poniżej wskazujemy korzyści, jakie może przynieść każda z tych decyzji i zastanawiamy się, które podejście jest bardziej optymalne dla współczesnego przedsiębiorstwa.

Dlaczego warto automatyzować pracę?

Automatyzacja pracy polega na wykorzystaniu zaawansowanych technologii (systemów komputerowych, oprogramowań, maszyn, robotów, sztucznej inteligencji itp.) w celu zastąpienia pracownika (lub zapewnienia mu wsparcia) przy wykonywaniu części zleconych zadań. Wdrażanie tego typu usprawnień ma na celu eliminację konieczności wykonywania powtarzalnych, monotonnych działań i przesunięcie pozyskanych w ten sposób zasobów do innych obszarów (bardziej rozwojowych i innowacyjnych). Takie postępowanie przekłada się na takie korzyści dla organizacji jak:

• większa wydajność i efektywność – z uwagi na fakt, że maszyny, systemy i programy pracują szybciej niż człowiek (przyspieszenie realizowanych procesów),
• mniejsze ryzyko popełnienia błędu – błędy ludzkie są naturalne i niemożliwe do uniknięcia, ale mogą prowadzić do kosztownych konsekwencji, podczas gdy automatyzacja redukuje to ryzyko (maszyny i systemy komputerowe są bardziej precyzyjne w wykonywaniu zadań),
• oszczędność – gdy mniej pracowników jest potrzebnych do wykonywania rutynowych i czasochłonnych czynności, organizacja może zaoszczędzić zarówno czas, jak i środki finansowe (np. w obszarze zatrudniania i szkolenia nowych pracowników),
• większa skalowalność i elastyczność – zautomatyzowane narzędzia i rozwiązania mogą być dostosowywane do wykonywania większej liczby zadań (bez konieczności zatrudniania nowych pracowników), co umożliwia firmom sprawne reagowanie na zmieniające się warunki rynkowe i zapotrzebowanie, a także szybszą realizację swoich planów biznesowych.

Inwestycja w ludzi – co dobrego może przynieść?

Inwestycja w ludzi obejmuje z kolei różnorodne działania mające na celu wspieranie pracowników w ich rozwoju – czyli polepszaniu kompetencji poprzez zwiększanie wiedzy i podnoszenie umiejętności. Tego typu proces może być realizowany przez różnego rodzaju szkolenia wewnętrzne lub zewnętrzne, treningi umiejętności miękkich, programy mentoringowe, uczestnictwo w konferencjach i innych wydarzeniach branżowych, dostęp do platform e-learingowych itp. Takie postępowanie przekłada się zwykle na liczne korzyści dla organizacji – zgodnie z myślą, że zaangażowany, doświadczony i utalentowany pracownik to największy zasób, jaki można posiadać. Najważniejsze z nich to:

• rozwój kompetencji – poprzez szkolenia, warsztaty, programy rozwoju osobistego i zawodowego pracownicy polepszają swoje umiejętności twarde i miękkie, co przekłada się na lepsze rezultaty codziennej pracy i większą efektywność,
• większa motywacja – pracownik, o którego rozwój się dba, czuje się doceniony i bardziej zmotywowany do tego, by jego praca przyniosła oczekiwane przez organizację efekty. Co więcej, w takiej sytuacji chętniej wiąże się z organizacją na dłużej (większa retencja),
• lepsza adaptacja do zmian – inwestycja w ludzi pozwala firmie szybciej reagować na zmiany rynkowe, nie tracąc przy tym na konkurencyjności,
• większa kreatywność i innowacyjność – pracownicy, którzy są wspierani w rozwoju (a przez to także zachęcani do dzielenia się pomysłami, eksperymentowania i podejmowania nowych inicjatyw itp.), mogą przyczynić się do zaprojektowania nowych rozwiązań, procesów i produktów, co da firmie przewagę konkurencyjną na rynku.

Paradoks HR – które podejście należy wybrać?

Można się zastanawiać nad tym, czy firmy powinny zwiększać automatyzację, czy może jednak inwestować w ludzi, których zatrudniają. To jednak nie jest dobrze postawione pytanie. Obowiązkowo trzeba bowiem podkreślić, że automatyzacja to rozwiązanie, które jak najbardziej wspiera organizacje w codziennych procesach – ale nie sprawdzi się niestety we wszystkich obszarach w pracy. Możesz zautomatyzować proces wysyłania wiadomości do klientów, ale nie rozwiązywania jego problemu, gdy należy się wykazać empatią oraz zrozumieniem.

Sztuczna inteligencja pomoże Ci w opracowaniu treści postów w social media, ale nie stworzy dla Ciebie skutecznej strategii biznesowej czy marketingowej, które wymagają, po pierwsze, kreatywności, a po drugie, doskonałej znajomości firmy, jej sytuacji, potrzeb itd. Z uwagi na takie dylematy w wielu obszarach znaczenie pracownika – z jego wiedzą, doświadczeniem oraz umiejętnościami – się nie zmieni.

Automatyzacja czy inwestycja w ludzi – podsumowanie

Należy więc wskazać, że niektóre zadania mogą być lepiej (dokładniej i szybciej) wykonywane dzięki automatyzacji, podczas gdy inne wymagają interakcji międzyludzkich i różnorodnych umiejętności miękkich. Tym samym optymalne podejście, które organizacje powinny w tym zakresie wdrażać, polega na znalezieniu równowagi między automatyzacją a inwestycją w ludzi – tak, aby czerpać pełnię korzyści z obu tych postaw.

Ostateczna decyzja będzie jednak zawsze zależna od charakteru firmy, jej potrzeb, wyznaczonych celów biznesowych oraz branży, w której działa (co warunkuje, jakie zadania są wykonywane). Znaczenie będą miały także możliwości technologii (które też nie są nieograniczone, ale na pewno z roku na rok będą się zwiększać) i potencjału, jaki drzemie w obecnie zatrudnianych pracownikach.

Przeczytaj również: Kultura organizacyjna – dlaczego jest tak istotna?

Jeśli podobają Ci się treści, które tworzymy, sprawdź również: Facebook, Twitter, LinkedIn, Instagram, YouTube, Pinterest,TikTok.