Dlaczego samoświadomość i samoregulacja są ważne w przywództwie?

Każdy lider ma przed sobą postawione takie cele jak m.in. zbudowanie zespołu dowożącego odpowiednio wysokie wyniki, osiągnięcie założonych przez firmę rezultatów (zarówno krótko-, jak i długoterminowych) oraz motywowanie i inspirowanie innych do działania.

Jego rola jest nierozłącznie związana z wywieraniem pozytywnego wpływu na innych ludzi (członków zespołu, współpracowników). Aby to jednak było możliwe, konieczne jest, by lidera wyróżniała wysokorozwinięta samoświadomość oraz samoregulacja umożliwiające skuteczne zrozumienie siebie i zarządzanie samym sobą – często te dwa aspekty potrafią odgrywać kluczową rolę w drodze do sukcesu w tego typu roli. Poniżej dokładnie omawiamy, czym są te dwie zdolności i dlaczego są aż tak ważne w przywództwie.

Czym jest samoświadomość?

To zdolność rozumienia samego siebie – własnych myśli, uczuć, pragnień, intencji, a także ogólnego postrzegania siebie jako jednostki odrębnej od innych ludzi. Jest to kluczowy element ludzkiej psychologii, który wpływa na nasze zachowanie, myśli, podejmowane decyzje czy interakcje z otoczeniem. Istnieje wiele teorii na temat tego, jak powstaje – niektórzy naukowcy uważają, że jest wynikiem ewolucji, podczas gdy inni uważają, że to cecha wrodzona. Nie ma jednej, powszechnie przyjętej teorii, która wyjaśniałaby, skąd się bierze, ale jest zgoda, co do tego, jakie rodzaje najczęściej wyróżniamy:

• kognitywną– zdolność rozumienia swoich myśli, przekonań, umiejętności i ograniczeń (w tym przede wszystkim refleksji nad własnymi działaniami i podejmowanie decyzji na podstawie tej refleksji),
• emocjonalną– zdolność rozumienia swoich własnych emocji, ich źródeł oraz wpływu, jaki wywierają na nasze zachowanie (gdy jest wysoka, dana osoba sobie lepiej radzi m.in. ze stresem czy z konfliktami),
• społeczną – zdolność rozumienia swojej roli w społeczeństwie oraz relacji z innymi ludźmi (w tym tego, jak je budować), ale przede wszystkim tego, jak nasze działania wpływają na innych.

Czy samoregulacja to to samo co samoświadomość?

Samoregulacja to zdolność do kontrolowania i kierowania własnymi myślami, emocjami i zachowaniami – jest więc czymś odmiennym od samoświadomości, chociaż bez wątpienia ma z nią punkty wspólne. Jako kluczowy element zdrowego funkcjonowania psychicznego i społecznego umożliwia dostosowanie swojego działania do konkretnej sytuacji życiowej, zarówno zawodowej, jak i prywatnej (a także do określonych celów, wartości, norm społecznych itd.). Warto ją mieć na wysokim poziomie z uwagi na fakt, że pozwala na lepsze zarządzanie sobą w różnych sytuacjach życiowych (m.in. dzięki kontroli impulsów, zarządzaniu stresem, zachowywaniu uwagi i koncentracji, kontrolowaniu własnych emocji).

Znaczenie samoświadomości i samoregulacji w przywództwie

Dlaczego omawiane elementy są tak niezbędne do skutecznego przywództwa? Ponieważ pomagają podejmować lepsze decyzje oraz lepiej zarządzać swoim zespołem zgodnie z poniższymi wskazaniami.

1. Samoświadomość

   Pierwszy z omawianych elementów umożliwia rozpoznanie własnych mocnych i słabych stron, dzięki czemu liderzy podejmują realizacji zadań, które są w stanie wykonać. Co więcej, pozwala na zrozumienie wpływu, jaki się wywiera na innych, co przekłada się na budowanie pozytywnych relacji z pracownikami i partnerami biznesowymi), a także branie odpowiedzialności na swoje barki (przyznawanie się do błędów i podejmowanie działań w celu ich naprawy).

2. Samoregulacja

   Ten element jest z kolei niezbędny liderom, aby mogli zachować spokój i podejmować odpowiednie decyzje nawet pod presją (np. w ramach zarządzania kryzysowego). Ta zdolność pozwala kontrolować emocje, dzięki czemu unikają szkodliwych dla organizacji działań, za którymi stoją niewłaściwe powody), a także zapewnia radzenie sobie z trudnymi sytuacjami, z którymi przełożeni bardzo często się spotykają. Sprawia również, że koncentracja na zadaniu jest lepsza – ułatwia pozostanie skupionym na celu i unikanie rozpraszaczy, co również na takim stanowisku ma znaczenie.

Samoświadomość i samoregulacja w przywództwie – podsumowanie

Oczywiście to nie jedyne elementy, które są niezbędne do skutecznego przywództwa. Bez wątpienia jednak mogą mieć znaczący wpływ na zdolność lidera do osiągania założonych celów, budowania efektywnego zespołu oraz motywowania i inspirowania swoich współpracowników do działania. Wspólnie pomagają mu być bardziej autentycznym, empatycznym i wyrozumiałym – a przez to również skutecznym. Istotne jest to, że te dwie umiejętności, chociaż są w pewnym stopniu wrodzone, mogą być wzmacniane i rozwijane, m.in. za pomocą specjalnych technik (np. medytacja), własnej refleksji, korzystania z otrzymywanego feedbacku czy pracy nad kontrolowaniem impulsów, radzeniem sobie ze stresem oraz koncentracją.

Jeśli podobają Ci się treści, które tworzymy, sprawdź również: Facebook, Twitter, LinkedIn, Instagram, YouTube, Pinterest,TikTok.