Jak osobowość lidera i członków zespołu wpływa na wydajność grupy?

Co stanowi nieodzowną część współczesnych organizacji – działających zarówno w celu osiągnięcia zysku, jak i w ramach interesu prywatnego? Bez wątpienia należy stwierdzić, że praca zespołowa, która oznacza, że grupy ludzi o odmiennych, często bardzo zróżnicowanych cechach, umiejętnościach i doświadczeniach (poprzez współpracę, stałą komunikację i wsparcie) wspólnie dążą do uzyskania ustalonego efektu.

W tym zakresie szczególną rolę odgrywa osobowość lidera oraz poszczególnych członków grupy. Poniżej wyjaśniamy, czym właściwie jest ta charakterystyka oraz przedstawiamy najpopularniejsze typy, z jakimi można się spotkać. Zastanawiamy się również , w jaki dokładnie sposób wpływa na wydajność grupy.

Czym jest osobowość lidera?

Za osobowość najczęściej rozumie się wielowymiarowy i trwały zestaw cech psychologicznych, zachowań, emocji i myśli, które charakteryzują sposób, w jaki jednostka odbiera świat i na niego reaguje (w tym na samą siebie oraz innych ludzi). Jest to jedna z głównych kategorii badanych przez psychologów – z uwagi na fakt, że stanowi podstawę zrozumienia, jak ludzie funkcjonują, zachowują się i integrują z innymi. Co istotne, najczęściej wskazuje się, że kształtuje się w wyniku interakcji biologicznych (genetyka) oraz środowiskowych (wychowanie, kultura, doświadczenia życiowe itd.). Można ją badać za pomocą różnych metod, takich jak wywiady, obserwacje czy specjalne testy (powszechnie używane do diagnozowania zaburzeń, ale mogą być również wykorzystywane do celów takich jak doradztwo zawodowe i rozwój osobisty).

Wielka Piątka – najpopularniejsza teoria o zachowaniach ludzi

W omawianym obszarze powstało kilka teorii, ale za najbardziej popularną należy uznać tzw. Wielką Piątkę (ang. The Model of Big-Five Personality) opisującą 5 podstawowych wymiarów:

• ekstrawersja – odnosi się do poziomu ekstrawertyczności lub introwertyczności. Osoby ekstrawertyczne są towarzyskie, energiczne i lubią bywać w towarzystwie innych, podczas gdy introwertyczne są bardziej skupione na sobie i lubią spędzać czas samotnie (co nie oznacza, że są jednocześnie nieśmiałe czy mają trudności w relacjach międzyludzkich),
• neurotyzm – rozróżniający osoby poprzez poziom emocjonalnej stabilności lub niestabilności. Osoby o niskiej neurotyczności są bardziej emocjonalnie stabilne i radzą sobie lepiej ze stresem, podczas gdy osoby o wysokiej neurotyczności mogą być bardziej podatne na lęki i emocjonalne wahania.
• ugodowość – osoby ugodowe są bardziej współpracujące i skłonne do kompromisu, podczas gdy agresywne wykazują najczęściej pewność siebie oraz skłonność do rywalizacji,
• sumienność – osoby sumienne są zazwyczaj bardziej odpowiedzialne i dokładne w wykonywaniu zadań, podczas gdy osoby mniej sumienne mogą być bardziej chaotyczne i impulsywne.
• otwartość na doświadczenia – odnosi się do poziomu otwartości na nowe idee, kreatywność i zainteresowanie sztuką i kulturą. Osoby otwarte są bardziej ciekawe świata i zazwyczaj chętniej zdobywają różnorodne doświadczenia.

Dlaczego osobowość lidera jest istotna?

Nie ulega wątpliwości, że kierownik zespołu czy menadżer pełni kluczową rolę w dążeniu do zapewnienia jak najwyższego poziomu efektywności podlegających mu osób – do jego zadań należy m.in. motywowanie członków, udzielanie im wsparcia czy dbanie o ich rozwój. Jaką rolę odgrywa w tym obszarze osobowość lidera? Najważniejsze aspekty z tym związane przedstawiamy poniżej:

• budowanie zespołu i tworzenie pozytywnej atmosfery – empatyczni, ugodowi oraz ekstrawertyczni liderzy mają większą zdolność do tworzenia zespołów, które są zmotywowane do działania i świetnie ze sobą współpracują, co zwykle prowadzi także do zwiększonej wydajności,
• motywowanie do działania – dzięki swojej charyzmie lider może inspirować do osiągania oczekiwanych wyników (przekładających się na wydajność),
• konflikty w zespole – różnego rodzaju problemy są nieuniknione, ale osobowość lidera może wpłynąć na sposób rozwiązywania konfliktów (np. poprzez zachęcanie do konstruktywnej dyskusji),
• komunikacja – liderzy, którzy potrafią jasno i efektywnie komunikować swoje cele i oczekiwania, zapewniają lepsze zrozumienie roli poszczególnych osób w zespole, co polepsza koordynację w ramach zleconych zadań, również prowadząc do lepszej wydajności.

Czy osobowość członków zespołu też ma znaczenie?

Osobowość lidera odgrywa istotną rolę w dbaniu o wydajność grupy, ale to różnorodność cech w zespole przynosi najlepsze korzyści – odmienne punkty widzenia, doświadczenia, przemyślenia oraz umiejętności prowadzą do kreatywnych rozwiązań czy bardziej przemyślanych decyzji. Co więcej, cechy i zachowania poszczególnych osób wpływają na interakcje między sobą, czyli m.in. dynamikę grupową, komunikację czy współpracę w ramach realizowanych zadań, co nie pozostaje bez wpływu na ogólną atmosferę w zespole, a przez to również osiąganą efektywność. Warto pamiętać, że odkrycie cech wyróżniających członków zespołu może pomóc w przypisaniu każdemu z nich odpowiednich ról i zadań – tak, aby zapewniać jak największą wydajność.

Osobowość lidera i członków zespołu – podsumowanie

Oczywiście należy być świadomym tego, że osobowość lidera oraz członków grupy to nie jedyny czynnik, jaki ma wpływ na wydajność całego zespołu. Znaczenie mają również m.in. wyznaczone cele, posiadane zasoby czy panująca kultura organizacyjna. Omawiany element może jednak odgrywać istotną rolę w określaniu tego, jak dobrze zespół będzie współpracował i osiągał swoje cele. Tym samym odpowiednie dopasowanie osobowości lidera i innych osób do roli, jakie mają wypełniać w zespole, a także skuteczne zarządzania różnorodnością w tym zakresie, mogą okazać się przydatne dla przedsiębiorstw działających w różnych branżach.Przełożeni oraz działy HR, które zatrudniają nowe osoby oraz monitorują wydajność danej grupy, powinny więc zdecydowanie brać ten aspekt pod uwagę.

Jeśli podobają Ci się treści, które tworzymy, sprawdź również: Facebook, Twitter, LinkedIn, Instagram, YouTube, Pinterest,TikTok.