Jak założyć NGO?

Chodzi Ci po głowie myśl o tym, by założyć własny NGO? Doskonale zdajesz sobie sprawę z tego, że może to być bardzo czasochłonny proces – zarówno w ramach zakładania, jak i prowadzenia działalności? Wiesz, że przewodzenie własnej organizacji pozarządowej będzie wymagało od Ciebie dużo poświęcenia i zaangażowania? Jeśli jesteś gotowy na to wszystko, to nie zastanawiaj się dłużej, tylko sprawdź, jak krok po kroku założyć NGO.

Jak założyć NGO?

1. Krok 1: Znajdź cel działania Twojej organizacji
2. Krok 2: Zbierz zespół
3. Krok 3: Wymyśl nazwę oraz przygotuj statut
4. Krok 4: Zarejestruj NGO
5. Krok 5: Poprowadź pierwsze spotkanie zarządu
6. Krok 6: Rozpocznij proces poszukiwania funduszy na działalność
7. Krok 7: Przystąp do realizacji pierwszego projektu
8. Krok 8: Zakładanie NGO – podsumowanie

Krok 1: Znajdź cel działania Twojej organizacji

W ramach pierwszego kroku musisz podjąć decyzję, jakiego obszaru ma dotyczyć Twój NGO. Prawa kobiet, edukacja, mniejszości seksualne lub rasowe, ekologia, pomoc najbardziej potrzebującym, zdrowie – możliwości są nieograniczone, dlatego tak ważne jest, żeby cel działania organizacji był zgodny z Twoimi przekonaniami. Tym samym musisz odpowiedzieć sobie na pytanie „komu i dlaczego chcę pomagać?”. Wtedy będziesz gotowy, aby opracować nie tylko cel główny, ale również misję oraz wizję NGO, a także przygotować plan na krótki i długi okres (zgodny z celami taktycznymi, operacyjnymi i strategicznymi).

Krok 2: Zbierz zespół

NGO nie możesz prowadzić sam. Do pomocy potrzebny Ci będzie zarząd, który będzie podzielał wizję, misję oraz cele organizacji, a także osoby od kwestii administracyjnych, finansowych, prawnych, z zakresu zarządzania projektami itd. Liczba ludzi, których powinieneś zrekrutować, zależna jest od planowanych przez Ciebie działań, ale na pewno warto już na samym początku zebrać wokół siebie grupę co najmniej kilku osób o dużych umiejętnościach i chęci angażowania się.

Krok 3: Wymyśl nazwę oraz przygotuj statut

Nazwa oraz branding to esencja Twojej marki. Warto zadbać o to, by nazwa idealnie oddawała cele organizacji (a przy tym była zrozumiała), a logo i inne materiały graficzne zapadały w pamięci. Należy się również upewnić, że nie ma innego podmiotu o tym samym namingu i zbliżonym logo.

W tym kroku powinieneś również zadbać o przygotowanie aktu założycielskiego, statusu i/lub regulaminu (w zależności od tego, jaki rodzaj prowadzenia działalności wybrałeś). Te dokumenty będą stanowić podstawę funkcjonowania fundacji, stowarzyszenia czy klubu.

Krok 4: Zarejestruj NGO

Przyszedł czas na podjęcie kroków prawnych, aby oficjalnie zatwierdzić działalność – w tym obszarze (a także w przyszłości) przyda się pomoc prawnika, który pomoże Ci z rejestracją, aktami założycielskimi, sprawozdaniami, kwestiami podatkowymi czy uzyskaniem licencji. Określone wymogi prawne, jakie należy spełnić, aby zarejestrować działalność, mogą się różnić w zależności od kraju, jednak w większości przypadków wymagane będą informacje o członkach zarządu, misji i członkach personelu. Niezbędny może być także statut i/lub regulamin.

Krok 5: Poprowadź pierwsze spotkanie zarządu

Takie spotkanie jest wymagane, by możliwe było przyjęcie statusu oraz regulaminów (m.in. dotyczących funkcjonowania zarządu), a także aby oficjalnie przedyskutować kroki, jakie zostaną podjęte w ramach realizacji pierwszych projektów. Jest to też idealny moment, by porozmawiać o planie działania, możliwości przeprowadzenia badań lokalnych czy budowaniu sieci kontaktów, które pozwolą nawiązać partnerstwa.

Krok 6: Rozpocznij proces poszukiwania funduszy na działalność

W ramach tego kroku konieczne będzie opracowanie – na podstawie planu działania –budżetu rocznego i zorientowanie się w tym, jakie wydatki będzie trzeba ponieść. Mając takie informacje, możliwe będzie przeprowadzenie researchu w zakresie możliwości pozyskania wsparcia finansowego (pożyczki, składki członkowskie, granty, dotacje, prywatne darowizny, etc.), zarówno na działalność ogólną, jak i na konkretny projekt. Aby opracować najlepszą strategię fundraisingową, należy określić, jakie są potrzeby organizacji pozarządowej i jakie źródła mogą najlepiej zaspokoić te potrzeby.

Krok 7: Przystąp do realizacji pierwszego projektu

Ustal szczegóły projektu, przydziel role, wyznacz zadania, opracuj budżet i rozpocznij działania w celu realizacji określonych przez siebie celów. Pamiętaj o tym, aby regularnie analizować zachodzące procesy i obserwować, jakich zasobów brakuje. Być może szybko się okaże, że potrzeby finansowe lub personalne są wyższe niż na początku zakładałeś.

W ramach rozpoczynania działalności istotne będzie również budowanie rozpoznawalności marki (np. w Internecie w ramach własnej strony internetowej oraz social mediów), wyposażenie biura w niezbędne sprzęty (laptopy, meble czy maszyny, w zależności od sposobu działania), wprowadzenie narzędzi usprawniających działanie organizacji (np. kanały komunikacyjne typu Slack, grupy na portalach społecznościowych, tabele Kanban, różnego rodzaju systemy IT), zakup ubezpieczenia dla organizacji czy przeprowadzanie niezbędnych szkoleń dla członków zespołów.

Zakładanie NGO – podsumowanie

Teraz już doskonale wiesz, jak krok po kroku założyć organizację pozarządową – w taki sposób, by zapewnić w pełni zorganizowaną inicjację i odpowiednie podłoże pod pierwsze działania. Pamiętaj jednak o tym, by przedstawione w porządku chronologicznym czynności traktować jedynie jako swego rodzaju wskazówkę – poszczególne kwestie mogą się różnić w zależności od rodzaju prowadzonego NGO (operational i advocasy) oraz kraju, w którym planujesz zarejestrować organizację. W większości przypadków konieczne będzie dostosowanie się do narzuconych z góry warunków charakterystycznych dla danego państwa lub regionu.

Przeczytaj także: Efektywne prowadzenie NGO

Jeśli podobają Ci się treści, które tworzymy, sprawdź również: Facebook, Twitter, LinkedIn, Instagram, YouTube, Pinterest.