Najtrudniejszy element związany z funkcjonowaniem organizacji pozarządowej nastawionej na działanie dla określonej grupy społecznej bardzo często związany jest z posiadaniem wystarczających funduszy. Procesy fundraisingowe zwykle trwają przez okres całego roku i prowadzone są przez specjalnie wyznaczone do tego osoby, które podejmują liczne kroki w celu otrzymania dofinansowania. Od poszukiwania wsparcia w formie dotacji, przez granty, aż po programy rządowe stworzone dla NGOsów – możliwości są liczne, chociaż proces pozyskania pod wieloma względami utrudniony. Jedną z organizacji, która oferuje możliwości finansowania, jest Unia Europejska. W jaki sposób można je otrzymać?
Działalność NGO – jak pozyskać środki unijne? – omówione zagadnienia:
- Dlaczego UE wspiera organizacje pozarządowe?
- Programy unijne jako źródła pozyskania środków finansowych
- Wsparcie finansowe UE – dziedziny
- Pozyskiwanie środków unijnych na działalność NGO – podsumowanie
Dlaczego UE wspiera organizacje pozarządowe?
Już na samym początku swojej działalności (w ramach zapisów znajdujących się w traktatach założycielskich z Maastricht: o Unii Europejskiej oraz o funkcjonowaniu Unii Europejskiej) organizacja integrująca kraje europejskie stawia nacisk na politykę spójności oraz politykę społeczną. Jednym z głównych celów, jakie kraje sobie na samym początku postawiły, była restrukturyzacja gospodarek państw członkowskich po okresie II wojny światowej.
W tym celu powstały fundusze unijne (fundusze strukturalne i inwestycyjne oraz fundusze pozostałe), z których czasem część środków została przeznaczona na realizację programów operacyjnych. Właśnie w ramach tych programów organizacje pozarządowe mogą się starać o pozyskanie środków finansowych na swoją działalność czy realizowane projekty. UE uznaje bowiem istnienie organizacji pozarządowych za niezbędne dla zachowania aktywnego życia społecznego i demokracji uczestniczącej, które stanowią jeden z celów integracji europejskiej.
Programy unijne jako źródła pozyskania środków finansowych
Organizacje pozarządowe mogą składać wnioski do unijnych programów finansowania lub do ESIF (Europejskie Fundusze Strukturalne i Inwestycyjne) ustalonych przez Parlament Europejski i Radę Unii Europejskiej. Dofinansowanie w ramach programów unijnych mogą pozyskać organizacje pozarządowe zarejestrowane w Unii Europejskiej, czyli na terenie jednego z 27 krajów członkowskich. Trzeba jednak podkreślić, że tylko kilka z dostępnych programów zawiera specjalną część przeznaczoną, w ramach której organizacje pozarządowe mogą się ubiegać o dofinansowanie.
NGOsy są uprawnione – podobnie jak każdy inny podmiot publiczny i prywatny w ramach otwartego zaproszenia – do składania wniosków o dofinansowanie z funkcjonujących programów. Otrzymują finansowanie, jeśli z powodzeniem – tak jak w przypadku konkursów grantowych – spełniają wymogi zaproszeń do składania wniosków.
Wsparcie finansowe UE – dziedziny
Programy unijne aktualnie funkcjonujące powstają w oparciu o Wieloletnie Ramy Finansowe, czyli perspektywy wydatkowania pieniędzy z budżetu UE przyjmowanej na okres 5 lat. Fundusze unijne zarządzane są przez różne podmioty – w zależności od tego, którego obszaru życia publicznego dotyczą. Dofinansowanie w UE może pochodzić od kraju członkowskiego zarządzającego danym programem, organów unijnych (Komisja Europejska) oraz wewnętrznych agencji. Organizacje pozarządowe mogą obecnie – na podstawie perspektywy finansowej na lata 2021-2027 – pozyskać dofinansowanie od m.in.
- Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Edukacji i Kultury (EACEA) w ramach programu „Kreatywna Europa” – wsparcie dla wszystkich akcji, projektów i programów związanych z europejską kulturą i sektorem kreatywnym,
- Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Edukacji i Kultury (EACEA) w ramach programu „Obywatele, Równość, Prawa i Wartości” – wsparcie dla projektów promujących wartości i prawa stanowiące podstawę funkcjonowania UE (zapisane w Traktatach założycielskich oraz Karcie Praw Podstawowych UE),
- Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Klimatu, Środowiska i Infrastruktury (CINEA) oraz Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Zdrowia i Cyfryzacji (HADEA) w ramach instrumentu „Łącząc Europę” – finansowanie działań związanych z transportem oraz mobilnością, teleinformatyką czy energią,
- Dyrekcji Generalnej ds. Europejskiej Pomocy Humanitarnej i Ochrony Ludności (ECHO) – dla organizacji dostarczających pomoc humanitarną.
Co więcej, NGOsom przysługuje prawo ubiegania się o dofinansowanie:
- Z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+) od instytucji zarządzającymi tymi środkami na terenie danego kraju UE – dla działań związanych z integracją, równouprawnieniem płci czy równych szans,
- w ramach programu „Horyzont Europa” – dofinansowanie na badania naukowe,
- w ramach programu „LIFE” – dofinansowanie w różnych obszarach związanych ze środowiskiem i działaniem dla klimatu.
Wymienione programy to tylko główne przykłady funkcjonujące obecnie w UE, które mogą wspierać działalność NGOsów. Pełny katalog wraz z zaproszeniami do składania ofert regularnie publikuje Służba ds. Instrumentów Polityki Zagranicznej (FPI).
Wsparcie finansowe UE – dziedziny
Otrzymanie dofinansowania z funduszy unijnych wymaga wiedzy oraz doświadczenia w zakresie składania wniosków w ramach określonych programów. Tym samym warto przy przygotowaniu pisma skorzystać z pomocy osoby doświadczonej w tym zakresie. Konkurencja w Unii Europejskiej jest bowiem niezwykle rozległa, a tylko właściwe wypełnienie wniosku (np. w określeniu celu i nie pomyleniu celu z działaniem) pozwoli mieć szansę w konkursie. Istotne jest również to, by się nie poddawać, bo pozyskanie środków finansowych bez wątpienia w znaczący sposób wesprze rozwój konkretnej organizacji pozarządowej.
Przeczytaj także: Dofinansowanie dla NGO w Rumunii
Jeśli podobają Ci się treści, które tworzymy, sprawdź również: Facebook, Twitter, LinkedIn, Instagram, YouTube, Pinterest.