Czy zdarzyło Ci się kiedyś nadrabiać pracę w domu poza wyznaczonymi godzinami pracy? Czy zdarzyło Ci się, pomimo korzystania z urlopu wypoczynkowego na wakacjach za granicą, pół dnia spędzić na gaszeniu pożarów w pracy? Czy zdarzyło Ci się kiedyś wziąć urlop, by wyleczyć się z choroby lub zaopiekować dzieckiem? Każda z tych sytuacji przedstawia inny wymiar zjawiska określonego jako „leavism”, które jest coraz częściej zauważane w różnych miejscach pracy. Jakie mogą być konsekwencje takiego podejścia oraz co pracodawca może zrobić, by powstrzymać jego rozwój, dbając o swojego pracownika?
Czym jest leavism – omówione zagadnienia:
- Leavism – czyli co?
- Skąd się wziął leavism?
- Leavism – w jaki sposób zapobiegać?
- Powstrzymać leavism? Już wiesz, jak to zrobić
Leavism – czyli co?
Leavism polega na wykorzystywaniu urlopu wypoczynkowego w inny sposób, niż wskazuje nazwa – czyli nie na odpoczynek. Badania przeprowadzone przez CIPD w 2021 r. wykazały, że 70% pracodawców zaobserwowało wśród swoich pracowników jakąś formę „leavismu”. Znajdowanie równowagi pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym dla dużego odsetka społeczeństwa stanowi zdecydowanie spore wyzwanie – pracodawcy nie mogą jednak ignorować tego zjawiska, które może mieć bardzo negatywne konsekwencje dla zatrudnionej osoby: w ramach zarówno wydajności w pracy, kreatywności czy motywacji, jak i codziennego samopoczucia (zdrowia psychicznego).
Skąd się wziął leavism?
Leavism stanowi pokrewne zjawisko do znanego już od dawna presenteizmu, za który należy uznać każdą formę zostawania w pracy dłużej niż to jest konieczne. Takie postępowanie nie wynika jednak z nadmiaru obowiązków (i nie skutkuje naliczeniem płatnych nadgodzin), ale chęci przypodobania się, wykazania swojego zaangażowania czy zaimponowania przełożonemu. Można więc stwierdzić, że jest rezultatem pewnego poczucia obowiązku wobec szefa oraz przekonania, że trzeba się wykazywać jak największym zaangażowaniem, by zostać zauważonym i docenionym. Od dawna obserwujemy negatywne konsekwencje takiego zachowania, zwłaszcza w zakresie spadku produktywności (z uwagi na brak odpoczynku) – podobne rezultaty można zaobserwować w przypadku leavismu.
Korzeni tego pokrewnego w stosunku do presenteizmu zjawiska należy jednak upatrywać w znacznym obciążeniu pracą i niechęci do przyznania się szefowi, obawie przed utratą pracy, ale przede wszystkim w ciągłej dostępności wynikającej z faktu, że do wykonywania pracy zwykle potrzebny nam jest tylko komputer i dostęp do Internetu. Odbieranie telefonu czy sprawdzenia maila na wakacjach? Wśród wielu osób to już standard.
Leavism – w jaki sposób zapobiegać?
- Regularne spotkania feedbackowe
- Benefity i szkolenia wspierające dbanie o siebie
- Przemyślana redystrybucja pracy
Jaki jest najłatwiejszy sposób, by zbadać obciążenie pracownika obowiązkami zawodowymi? Budować od początku kulturę organizacyjną, której głównym składnikiem jest szczera, obustronna komunikacja, zwłaszcza w trakcie spotkań feedbackowych 1:1. Poruszenie tematu leavismu (a szerzej: samopoczucia fizycznego i psychicznego) w ramach takiej rozmowy być może pozwoli nie tylko uświadomić pracownikowi zagrożenie, ale również dostrzec pierwsze objawy tego typu zachowania i uchronić przed negatywnymi konsekwencjami rozwiniętego stadium.
Co więcej, przełożeni mogą kontrolować – z uwagi na nowoczesne systemy informatyczne wspierające codzienną pracę – jakie są rzeczywiste godziny pracy danej osoby (istotne zwłaszcza przy elastycznym czasie pracy) i reagować w razie konieczności, a także sprawdzać, czy wykorzystują swój urlop tak, jak to powinno wyglądać.
Budowanie odpowiedniej świadomości wśród pracowników to pierwszy krok do sukcesu – choć bez wątpienia jego efektów nie da się zauważyć w krótkim okresie. Na pewno jednak można wesprzeć te procesy, gwarantując pracownikom m.in. możliwość bezpłatnego skorzystania z pomocy psychologicznej w ramach jakichkolwiek problemów czy organizacji szkoleń (dotyczących wypalenia zawodowego, presenteizmu i leavizmu, depresji czy innych zjawisk związanych ze zdrowiem psychicznym).
Takie działania stanowią jeden z elementów niezbędnych do budowania środowiska pracy opartego na wzajemnym wspieraniu się – zarówno na linii pracodawca-pracownik, jak i pracownik-pracownik. Pokazywanie, że firma dba o dobre samopoczucie psychiczne oraz fizyczne pracowników może naprawdę dużo zmienić.
W trakcie regularnych spotkań w zespole rozmawiasz ze swoimi pracownikami o tym, jakie są ich zadania na ten tydzień? Zastanów się, czy kiedykolwiek szczerze zadałeś pytanie: „czy boisz się, że się nie wyrobisz w terminie?”, „czy potrzebujesz z tym zadaniem pomocy?”, „czy chciałbyś, żeby ktoś z mniejszym obciążeniem Cię wsparł w konkretnej czynności?”.
Szczerze i dokładne omówienie listy zadań wraz z przemyśleniem, na ile każda z rzeczy do zrobienia na liście może stanowić wyzwanie dla danej osoby, a następnie przemyślenie podziału pracy to pierwszy krok do zaoferowania pomocy zestresowanemu pracownikowi. Musisz jednak pamiętać o odpowiedniej komunikacji w tym obszarze – nie sugerować pracownikowi, że ktoś wykona daną czynność lepiej lub że wykazuje brak wydajności, lecz rozwinąć kulturę wzajemnej pomocy w zespole z uwagi na wspólną odpowiedzialność za uzyskane efekty.
Odpowiednia redystrybucja pracy może być szczególnie istotna przy dłuższych urlopach. Pracownicy boją się przytłoczenia obowiązkami po powrocie z wakacji – zadbanie o pewność zastępstwa na swoim stanowisku bez wątpienia przełoży się na większy spokój wewnętrzny na wyjeździe urlopowym.
Powstrzymać leavism? Już wiesz, jak to zrobić
Znane powiedzenie głosi, że „lepiej dmuchać na zimne” – i nie inaczej jest w przypadku leavismu. Wśród konsekwencji nieumiejętności zachowania równowagi pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym możemy bowiem wymienić m.in. obniżone samopoczucie, mniejszą produktywność, ograniczoną kreatywność, a długoterminowo – wypalenie zawodowe, depresję czy pogorszone stosunki z partnerem, rodziną czy przyjaciółmi. Znajdujący się w takiej sytuacji pracownik nie będzie wartością dodaną dla firmy. Z tego powodu tak istotne jest, by w miejscu pracy panowała kultura work-life balance, którą można wprowadzić np., wykorzystując przedstawione powyżej wskazówki.
Sprawdź również: Ukrywanie emocji w miejscu pracy
Jeśli podobają Ci się treści, które tworzymy, sprawdź również: Facebook, Twitter, LinkedIn, Instagram, YouTube, Pinterest, TikTok.