Prowadzenie swojego sklepu online wymaga od przedsiębiorcy nie tylko znajomości rynku, ale też określenia modelu biznesowego. Wyróżnia się cztery podstawowe rodzaje modeli e-commerce, według typu klienta:

Modele biznesowe w e-commerce – omówione zagadnienia:

  1. B2C (Business-to-consumer)
  2. B2B (Business-to-business)
  3. C2C (Consumer-to-consumer)
  4. C2B (Consumer-to-business)
  5. Modele biznesowe w e-commerce – podsumowanie

B2C (Business-to-consumer)

Jest to relacja pomiędzy przedsiębiorcom, a klientem indywidualnym. Polega na sprzedaży produktów bezpośrednio do konsumenta, który jest użytkownikiem końcowym. B2C to jeden z najpopularniejszych modeli biznesowych, który dodatkowo można podzielić na pięć typów:

  • sprzedawca bezpośredni – klient kupuje produkt bezpośrednio od sprzedawcy internetowego,
  • pośrednik internetowy – w takiej relacji występuje łącznik lub pośrednik, który nie jest rzeczywistym właścicielem danego produktu (usługi). Przykładowe witryny to Trivago, Etsy, Pakamera,
  • B2C działający w oparciu o reklamy – dzięki wykorzystaniu bezpłatnych treści, witryna przyciąga użytkowników i wyświetla im spersonalizowane reklamy. W Polsce popularnym przykładem takiego modelu jest Wirtualna Polska, która łączy emitowanie reklam z dystrybucją własnych treści,
  • B2C działający w oparciu o społeczności – na przykładzie Facebooka, tworzącego pewne społeczności internetowe, można zauważyć, że witryny mogą kierować reklamy w oparciu o odpowiednie targetowanie,
  • odpłatne – niektóre serwisy, np. Netflix udostępniają swoim konsumentom treści za odpowiednią opłatą. Niektóre witryny oferują bezpłatny dostęp do materiałów, jednak w ograniczonej wersji.

Zalety B2C

Do głównych zalet modelu biznesowego B2C można zaliczyć krótki proces decyzyjny klienta, który jest zazwyczaj jedyną osobą podejmującą decyzję o zakupie. Istnieje możliwość również sprzedaży globalnej, dzięki czemu nawet małe firmy mogą trafić do konsumentów z różnych stron świata. Sprzedawca może także wykorzystywać narzędzia analityczne, np. Google Analytics do lepszego poznania swoich klientów, a następnie widzę tę wykorzystać w celu personalizacji komunikatów i reklam.

Wady B2C

Dużą wadą modelu B2C z punktu widzenia przedsiębiorcy, jest ciągłe pozyskiwanie kupujących. Trudniej jest firmie zdobyć stałych klientów, dlatego sporo środków finansowych należy przeznaczyć w marketing. Inną przeszkodą jest również bardzo duża konkurencja na rynku.

Model B2C opiera się głównie na relacji z konsumentem i podtrzymywaniu tej więzi. Firmy wiedzą, że koszt pozyskania nowych klientów jest wyższy niż utrzymanie lojalnych kupujących, dlatego robią wszystko, aby sprostać ich oczekiwaniom. Przykładowo popularnym sposobem są programy lojalnościowe.

B2B (Business-to-business)

Jest to relacja pomiędzy firmą, a firmą. Przedsiębiorstwo sprzedaje bezpośrednio swoje produkty (usługi) innemu przedsiębiorstw. Takie relacje mogą zachodzić również pomiędzy pośrednikami, dystrybutorami, dostawcami oraz innymi partnerami biznesowymi. W modelu B2B wyróżnia się dwa typy wymiany handlowej:

  • wertykalny (pionowy) – dotyczy takiej wymiany handlowej, która odbywa się w ramach jednego sektora (branży),
  • horyzontalny (poziomy) – są to takie transakcje, które obsługują wiele branż.

Zalety B2B

Jedną z zalet modelu B2B jest zdecydowanie klientów, co przekłada się na wysoki wskaźnik konwersji. Zazwyczaj jeśli czegoś poszukują, to dlatego, że chcą to kupić, a nie tylko przeglądnąć, jak to robi wiele klientów indywidualnych. Zamówienia są również większe, ponieważ wiele firm decyduje się na dokonywanie zakupów zbiorczych. Sprawdź jak wygląda e-commerce w modelu b2b.

Wady B2B

Główną wadą tego modelu jest wydłużony proces decyzyjny. Ma to związek z większą liczbą osób, które dany zakup dla firmy muszą zatwierdzić. Klienci przed ostateczną decyzją często omawiają i porównują dostępne oferty. Duże znaczenie ma również cena, dlatego wiele rozmów z kupującymi polega na negocjacjach.

C2C (Consumer-to-consumer)

Jest to relacja pomiędzy osobami fizycznymi. Dzięki dostępnym platformom konsumenci mogą sprzedawać swoje produkty (usługi), dokonywać zakupu lub wymieniać się. Takie platformy pobierają często opłaty za wystawienie aukcji, prowizje od transakcji lub inne dodatkowe koszta (np. za promocję produktu). Popularnymi serwisami są Allegro i OLX.

Zalety C2C

Główna zaleta łączy się z platformami, które wykorzystywane są w tym modelu. Posiadają one szeroki zasięg i docierają do wielu rynków, dzięki czemu sprzedawca może oferować swoje produkty szerokiemu gronu odbiorców. Taka działalność łączy się ze stosunkowo niskimi kosztami, ponieważ nie jest wymagana opłata za własną domenę, czy marketing. Bezpośrednia sprzedaż do klientów przynosi korzyści obu stronom, ponieważ klient może liczyć na lepszą cenę, a sprzedawca na większy zysk.

Wady C2C

Z punktu widzenia kupującego, nie ma on stuprocentowej pewności, że produkty przedstawione na zdjęciach są takie same jak w rzeczywistości. Również niektóre platformy nie gwarantują ochrony kupującego.

C2B (Consumer-to-business)

Model ten jest odwróceniem tradycyjnego sposobu sprzedaży. W tej relacji to użytkownicy indywidualni dostarczają produkty (usługi) do firm. Model ten bazuje na wartościach, które klienci indywidualni chcą przekazać firmie – mogą to być produkty, usługi, pewne rozwiązania czy pomysły.

Takim klientem indywidualnym może być, np. bloger, który zaoferuje firmie usługę prezentacji produktu. Innym przykładem są fotografowie, którzy sprzedają swoje zdjęcia odpowiednim firmom, jako zdjęcia stockowe. W relacji C2B może występować również pośrednik, który łączy osobę fizyczną z firmą.

Zalety C2B

Główna zaletą jest dostępność wielu konsumentów, którzy chcą coś zaoferować, dzięki czemu firmy mogą lepiej dostosować chociażby ceną, czy dostawę, co pozytywnie wpłynie na stosunek jakości do ceny. Przychylne opinie od konsumentów budują również wiarygodność marek.

Wady C2B

Z punktu widzenia firmy dużą wadą jest brak decyzyjności w kwestii ceny, ponieważ konsumenci ją określają. Patrząc od strony konsumenta może on potrzebować dużego ruchu w obrębie witryny, z którą współpracuje, aby to było dla niego opłacalne.

modele biznesowe w e-commerce

Istnieją również inne modele biznesowe, do których należą:

  • G2B (government-to-business) – jest to relacja pomiędzy jednostkami rządowymi i administracyjnymi, a przedsiębiorstwem. Model obejmuje m.in. e-deklaracje podatkowe dla firm,
  • G2C (goverment-to-citizens) – to relacja pomiędzy rządem, a jego obywatelami, obejmująca czynności związane z handelem elektronicznym, np. płacenie podatków, rejestracja pojazdów,
  • B2A (business-to-administration) – relacja ta zachodzi pomiędzy firmami, a urzędami administracji rządowej (i samorządowej).

Modele biznesowe w e-commerce -podsumowanie

Na rynku istnieją również inne, mniej popularne modele biznesowe, takie jak chociażby G2E (goverment-to-employee), czy też B2G (business-to-government). My ograniczyliśmy się jednak do omówienia najpopularniejszych z nich, czyli B2C, B2B, C2C oraz C2B.

Jeśli podobają Ci się treści, które tworzymy, sprawdź również: Facebook, Twitter, LinkedIn, Instagram, YouTube, Pinterest.

4 podstawowe modele biznesowe w e-commerce martin sparks avatar 1background

Autor: Marcin Iskrzycki

Pasjonat e-commerce, który każdą wolną chwilę poświęca na przeszukiwanie Internetu, aby być na bieżąco z nowinkami i trendami dotyczącymi zakładania i prowadzenia dochodowych sklepów internetowych.