Rotacja stanowisk jest jednym z najbardziej skutecznych narzędzi rozwoju kompetencji pracowniczych. O skuteczności i efektywności tej metody decyduje wdrożona strategia zarządzania personelem w danej organizacji. Zmiana miejsc pracy nie może być działaniem spontanicznym i jednorazowym. Powinien być to zaplanowany i świadomy proces mający na celu, nie tylko rozwinięcie umiejętności, ale także umocnienie relacji interpersonalnych w przedsiębiorstwie. Rotacja stanowisk budzi wiele kontrowersji i nie zawsze jest odbierana pozytywnie przez pracowników. Dlatego istotne jest transparentne przedstawienie koncepcji i zasad wdrożenia, w oparciu o właściwie zaprojektowaną strukturę stanowisk.

Rotacja stanowisk vs przeprojektowanie stanowisk – omówione zagadnienia:

  1. Rotacja na stanowiskach pracy
  2. Warunki przeprowadzenia rotacji
  3. Zalety i wady rotacji
  4. Projektowanie stanowisk umożliwiające rotację
  5. Podsumowanie

Rotacja na stanowiskach pracy

Rotacja stanowisk pracy zapobiega wypaleniu zawodowemu i jest narzędziem umożliwiającym rozwój kompetencji i zdobycie nowego doświadczenia zawodowego. Polega na planowej zmianie na określony czas stanowiska pracy na inne, przez pracownika bądź grupę /zespół pracowników. Inaczej jest to świadome oddelegowanie do wykonywania innych, nowych zadań. Zastępowanie kogoś podczas nieobecności, nie jest rotacją. Głównym celem rotacji poza nabyciem nowych kwalifikacji jest uświadomienie personelowi charakteru, stopnia trudności i czasu niezbędnego do zrealizowania zadań na poszczególnych stanowiskach pracy.

Czas oddelegowania na inne stanowisko pracy może być różny, preferowany przez menedżerów okres to od trzech do sześciu miesięcy, w takim przypadku mówimy o rotacji krótkoterminowej. Rotacja długoterminowa trwa zazwyczaj dwa lub trzy lata i dotyczy zajęcia podobnego stanowiska w innym oddziale/filii przedsiębiorstwa. Taki rodzaj rotacji ma przede wszystkim zapobiegać rutynie i wypaleniu zawodowemu.

Rotacja stanowisk jest jedną z dość innowacyjnych metod szkoleniowych, wymagającą samodyscypliny i chęci rozwoju ze strony personelu. Może być stosowana na wszystkich szczeblach organizacyjnych: robotniczych, biurowych i kierowniczych i może przebiegać w różnych kierunkach, tzn. można realizować zarówno obowiązki przełożonego, jak i stanowiska niższego w hierarchii. Rotacja może mieć charakter wewnętrzny (realizowany w ramach własnych zasobów) i zewnętrzny (zatrudnianie osób bezrobotnych, na rzecz szkolenia osób zatrudnianych na stałe).

rotacja stanowisk

Warunki przeprowadzenia rotacji

W celu prawidłowej realizacji programu rotacji należy rzetelnie przygotować plan jego wdrożenia. W pierwszej kolejności powinno się określić cele objęcia nowego stanowiska pracy i uzasadnić powód zmiany. Co się z tym wiąże? Jakie są oczekiwania? W jaki sposób będą sprawdzane rezultaty? I jakie wsparcie otrzyma pracownik? O skuteczności rotacji decydują jej efekty i sposób ich wykorzystania. Warto jest rozmawiać z pracownikami, aby zasady rotacji były zrozumiałe i akceptowalne. Komunikacja w tym zakresie jest warunkiem niezbędnym, aby ta metoda szkolenia wpłynęła pozytywnie na nastroje i morale pracowników.

Warto zapamiętać:

  • rotacja powinna być dopasowana do grupy odbiorców szkolenia,
  • plan i wdrożenie tej metody powinny być opracowane przez kompetentne osoby, posiadające niezbędną wiedzę w tym zakresie,
  • należy wyznaczyć osobę odpowiedzialną za realizację programu oraz osoby, które będą brały udział w szkoleniu,
  • należy odpowiednio zaprojektować miejsca pracy i określić zadania, na których będzie przeprowadzana rotacja stanowisk,
  • równie ważne jest określenie czasu rotacji, a następnie kontrola jej postępów.

Zalety i wady rotacji

Zalety:

  • wzmacnia identyfikację pracowników z organizacją, umożliwia zrozumienie wszystkich zależności i powiązań,
  • funkcja motywacyjna, poprzez nowe wyzwania,
  • rozwija umiejętność współpracy i komunikacji, poszerza potencjał pracy,
  • rozwój zawodowy, nabycie nowych umiejętności i kwalifikacji,
  • zapobiega rutynie i wypaleniu zawodowemu,
  • weryfikuje potencjał kluczowych pracowników,
  • nowe wyzwania generują innowacyjne pomysły,
  • wzmacnia pozytywny wizerunek organizacji na rynku pracy.

Wady:

  • w przypadku błędnie zaprojektowanych stanowisk i określenia grupy docelowej, brak skuteczności i spodziewanych efektów,
  • większe prawdopodobieństwa popełniania błędów i wystąpienia stresujących sytuacji w związku z częstą zmianą stanowisk,
  • możliwy spadek efektywności działalności przedsiębiorstwa,
  • metoda czasochłonna, wymagająca planowania i koordynacji,
  • każda zmiana budzi opór i nie wszyscy pracownicy są w stanie podołać nowym wyzwaniom.
infografika rotacja stanowisk

Projektowanie stanowisk umożliwiające rotację

Stanowiska pracy są podstawowymi składnikami/elementami każdej struktury organizacyjnej. Projektowanie ich ma na celu określenie zakresu odpowiedzialności, obowiązków i uprawnień na poszczególnych stanowiskach pracy. Istotne jest również określenie relacji i kanałów komunikacji łączących pracowników na danych stanowiskach z pozostałymi członkami organizacji. Proces projektowania stanowisk ma na celu ustalenie w jaki sposób ma zostać zorganizowana praca i wskazać zadania, które się na nią składają. Projektowanie powinno być rozpatrywane w kontekście całego przedsiębiorstwa, z uwzględnieniem określonych cech stanowiska, struktury zadań, procesu motywacji i wpływu działań grupowych.

W praktyce zarządzania zasobami ludzkimi wyodrębniono kilka podejść związanych z projektowaniem stanowisk. Podstawowym z nich jest specjalizacja, która polega na dzieleniu obowiązków na poszczególne elementy i czynności, a następnie przydzielaniu wąskiego zakresu zadań i odpowiedzialności poszczególnym stanowiskom. Jest to podejście, które w żadnym aspekcie nie koreluje z rotacją stanowiskową. Inną strategią jest podejście alternatywne, które polega na zastępowalności. W tej kategorii właśnie znajduje się rotacja na stanowiskach pracy. Projektowane stanowiska mają za zadanie umożliwić systematyczne przechodzenie pracowników z jednego stanowiska na inne.

Podsumowanie

Czasowa zmiana miejsc pracy w organizacji niesie za sobą wiele korzyści dla niej samej i dla pracowników, a przeprowadzona prawidłowo w tym zakresie procedura w znacznej mierze niweluje wystąpienie potencjalnych zagrożeń. Warto jest czasami zmienić perspektywę patrzenia pracowników, ponieważ większość z nich ma tendencje do gloryfikowania swojej pracy, a pomniejszania wartości pracy innych osób. Stawianie nowych wyzwań i wzbogacanie pracy zapobiega rutynie i sprzyja nie tylko rozwojowi kompetencji, ale również umocnieniu pozycji przedsiębiorstwa na rynku pracy.

Jeśli podobają Ci się treści, które tworzymy, sprawdź również: Facebook, Twitter, LinkedIn, Instagram, YouTube, Pinterest.

Rotacja stanowisk vs przeprojektowanie stanowisk nicole mankin avatar 1background

Autor: Nikola Maniecka

HR menadżerka, którą cechuje umiejętność budowania pozytywnej atmosfery i tworzenia wartościowego środowiska dla pracowników. Sprawia jej ogromną radość dostrzeganie potencjału utalentowanych osób i mobilizowanie ich do dalszego rozwoju.