Od 2008 roku możemy zaobserwować intensywny rozwój rynku kapitałowego. Skutkiem tego zjawiska jest powstawanie coraz to nowych, alternatywnych sposobów finansowania własnego biznesu np. crowdfundingu, czyli finansowania społecznościowego. Ostatnio zagadnienie to wzbudza ciekawość i zainteresowanie dużej liczby przedsiębiorców oraz inwestorów. Stało się to na tyle popularne, że prawodawca unijny rozpoczął pracę nad stworzeniem jego jednolitych zasad prawnych, które będą obowiązywały na obszarze całej Unii. Natomiast inną sytuację mamy np. na terenie Stanów Zjednoczonych, gdzie takowa ustawa obowiązuje już od dawna.
Crowdfunding i przepisy prawne?
- Europa – Rozporządzenie ECSP
- Stany Zjednoczone – The Jumpstart Our Business Startups Act (JOBS)
- Podsumowanie
Europa – Rozporządzenie ECSP
Pracę nad rozporządzeniem rozpoczęły się w 2018 roku. Po dwóch intensywnych latach została przyjęta treść Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w kwestii europejskich dostawców usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych (w skrócie: Rozporządzenie ECSP). Prawnie obowiązuje od listopada 2021 r.
Nowe przepisy upodabniają platformy crowdfundingowe do działania firm inwestycyjnych. Rozporządzenie ECSP dotyczy jedynie crowdfundingu pożyczkowego (dłużnego) oraz udziałowego (inwestycyjnego), a pominięte zostały platformy charytatywne (donacyjne) oraz te oparte o nagrody. Uchwalenie tego projektu ma przynieść korzystne zmiany zarówno dla inwestorów jak i przedsiębiorców. Wśród jego założeń jest:
- Obowiązek posiadania licencji przez platformy crowdfundingowe i ich bieżącą obserwację przez Komisję Nadzoru Finansowego – trzeba wystąpić o pozwolenie na prowadzenie takiej działalności, a dzięki licencji mogą działać na terenie całej Unii Europejskiej. Dodatkowo pozwala to odrzucić podmioty, które mają wątpliwą reputację i brak uzasadnionych sukcesów biznesowych.
- Limit kampanii – został zwiększony z 1 do 5 mln euro (2-letni okres dotarcia do tego progu – najpierw do 2,5 mln euro, a następnie od listopada 2023 – 5 mln euro).
- Zwiększenie ochrony inwestora – a konkretniej jego interesów. Platformy muszą wprowadzić nowe rozwiązania takie jak: początkowy test wiedzy inwestora na temat projektu, test prawidłowości oferty do podmiotu, weryfikację całości danych zawartych w arkuszu niezbędnych informacji inwestycyjnych oraz czas do namysłu przed rozpoczęciem danej transakcji. Nowe regulacje wprowadzają podział na inwestorów: doświadczonych i niedoświadczonych. Na tej podstawie oferty będą wybierane na podstawie ryzyka. Oprócz wyżej wymienionych jest perspektywa na pojawienie się pisma i arkusza informacyjnego dla inwestorów, które musi być napisane w sposób prosty, zwięzły oraz zrozumiały i nieprzekraczający 6 stron A4. W ten sposób inwestor może sprawnie i szybko ocenić poziom ryzyka konkretnej inwestycji.
Bez wątpienia rozporządzenie o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych wprowadzi dużo pozytywnych zmian. Jego głównym celem jest zwiększenie bezpieczeństwa w branży crowdfundingu. Ustawa sama w sobie zawiera ważne regulacje, między innymi: warunki dysponowania dokumentami, tajemnicę zawodową czy system wprowadzenia nowych przepisów.
Niestety, oprócz korzystnych aspektów posiada również szereg nieścisłości. Dla przykładu nie uwzględnia niektórych przeszkód zależnych od tego rynku, m.in. kwestii podatkowej. Dodatkowo zakaz prowadzenia projektów crowdfundingowych przez spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (sp.z.o.o) odbił się negatywnie.
Stany Zjednoczone – The Jumpstart Our Business Startups Act (JOBS)
Projekt został zatwierdzony przez ówczesnego prezydenta USA Baracka Obamę w kwietniu 2012 r., który jako pierwszy podjął próbę uregulowania kwestii crowdfundingu. W Stanach platformy internetowe świadczące i pośredniczące w usługach są regulowane jednocześnie prawem stanowym, jak i federalnym. II oraz III część tej ustawy są uznawane za najważniejsze w celu pozyskiwania funduszy przez start-upy, oraz dla rozwoju dziedziny crowdfundingu. Projekt ma za zadanie wpierać mikro-przedsiębiorczość w USA.
Przed wprowadzeniem w życie JOBS Act przeprowadzenie publicznej oferty biznesowej było możliwe tylko w sytuacji spełnienia wszystkich restrykcyjnych warunków. Przed stworzeniem zestawu ustaw JOBS Act finansowanie z pomocą Internetu regulowane było zgodnie z Regulacją D i prawa stanowego. Platformy, które działały kompatybilnie z tą regulacją swoje oferty kierowały do inwestorów akredytowanych, czyli osób, których majątek netto nie przekraczał 1 mln USD, a ich miesięczne zarobki to około 200 tys. USD rocznie. Jest to od 7 do 10 % społeczeństwa amerykańskiego, więc projekty te nie były dedykowane całej internetowej społeczności, czyli tak zwanemu tłumowi, co w istocie jest założeniem crowdfundingu.
Podsumowanie
Powstanie nowych form finansowania biznesu poza nadzorem, klasycznych systemów państwowych wymusza konieczność tworzenia nowych regulacji. Jest to również konkurencja dla tradycyjnych placówek finansowych (banków, firm pożyczkowych i giełd papierów wartościowych). Działające na rynku platformy crowdfundingowe są dostępne dla wszystkich inwestorów z każdego zakątka świata. Finansowanie społecznościowe otwiera wiele możliwości, ale także wprowadza nowe zagrożenia.
Przeczytaj także: Jak działa crowdfunding?
Jeśli podobają Ci się treści, które tworzymy, sprawdź również: Facebook, Twitter, LinkedIn, Instagram, YouTube, Pinterest.